Bitkiler Güneş'e Doğru Nasıl Yönelir? (Fototropizm)

Bitkilerin ışığa doğru büyüme veya yönelme hareketi, "fototropizm" olarak adlandırılır ve bitkilerin hayatta kalması için hayati bir adaptasyondur. Bu yönelim, bitkinin fotosentez için gerekli olan güneş ışığını maksimum düzeyde almasını sağlar. Fototropizm, "oksin" adı verilen bir bitki hormonunun ışığa tepki olarak bitkinin farklı kısımlarında farklı konsantrasyonlarda dağılmasıyla kontrol edilir.

Bir bitkinin gövdesi veya filizi, tek bir yönden ışık aldığında, oksin hormonu ışık almayan, yani gölgede kalan tarafta birikme eğilimindedir. Oksin, gövde hücrelerinde hücre uzamasını teşvik eder. Bu nedenle, gölgede kalan taraftaki hücreler, ışık alan taraftaki hücrelerden daha fazla ve daha hızlı uzar. Hücrelerin bu dengesiz büyümesi, gövdenin veya filizin gölgede kalan tarafının daha çok uzayarak ışığa doğru bükülmesine neden olur. Köklerde ise oksin tam tersi bir etki yapar; yüksek oksin konsantrasyonu kök hücrelerinin uzamasını engeller, bu da köklerin ışıktan uzağa, toprağın derinliklerine doğru büyümesini sağlar (negatif fototropizm).

Kelimeler: fototropizm, bitki, oksin, fotosentez, biyoloji, botanik, hormon

İlgini Çekebilir

Neden Bazı Peynirler Küflü Olmasına Rağmen Güvenle Yenilebilir?

Rokfor, Gorgonzola veya Stilton gibi mavi küflü peynirlerin yenilebilir olması, yapımlarında kullanılan küf türünün özel ve zararsız olmasından kaynak

Görüntüle
Bir Termit Yuvası (Termitaryum) Nasıl Bu Kadar Karmaşık Olabilir?

Termit yuvaları, özellikle Afrika ve Avustralya'da bulunan bazı türlerin inşa ettiği devasa ve karmaşık yapılar, doğadaki en etkileyici mimari örnekle

Görüntüle
Bir Dürbün Uzaktaki Nesneleri Nasıl Yakınlaştırır?

Bir dürbünün uzaktaki nesneleri daha büyük ve daha yakın göstermesi, içinde bulunan bir dizi mercek sayesinde ışığın bükülmesi ve büyütülmesi prensibi

Görüntüle
Çölleşme Nedir ve Nedenleri Nelerdir?

Çölleşme, kurak, yarı kurak ve az yağışlı bölgelerdeki arazilerin, doğal veya insan kaynaklı nedenlerle giderek çoraklaşması, verimsizleşmesi ve çöl b

Görüntüle
Çekirge Nedir?

Çekirge, Caelifera alt takımına ait, güçlü arka bacakları sayesinde çok uzağa sıçrayabilme yeteneğiyle bilinen, genellikle bitkilerle beslenen (otçul)

Görüntüle
Kuşlar Neden Özellikle Sabahları Öter?

Kuşların özellikle gün doğumunda, şafak vakti hep birlikte ötmeye başlaması olayına "şafak korosu" (dawn chorus) denir. Bu yoğun vokal aktivitenin bir

Görüntüle
"Metrik Sistem" Nasıl Ortaya Çıktı ve Yayıldı?

Metrik sistem (Uluslararası Birimler Sistemi - SI), 18. yüzyıl Fransız Devrimi sırasında, o dönemdeki kafa karıştırıcı ve keyfi ölçü birimleri sistemi

Görüntüle
Neden Bazı Plastikler Mikrodalgada Erir, Bazıları Erimez?

Bu durum, plastiğin moleküler yapısıyla, yani "termoplastik" mi yoksa "termoset" plastik mi olduğuyla ilgilidir. Mikrodalgada eriyen veya şekli bozula

Görüntüle
Eşek Arısı Nedir?

Eşek arısı (Wasp), bal arıları ve karıncaları da içeren Hymenoptera takımına ait, genellikle ince belli, parlak renkli (sarı-siyah gibi) ve iğneli böc

Görüntüle
Karanlık Madde Nedir?

Karanlık madde, evrendeki toplam maddenin yaklaşık %85'ini oluşturduğu düşünülen, ancak elektromanyetik radyasyon (ışık gibi) yaymadığı veya yansıtmad

Görüntüle