Fırtınalarda Duyulan O Tipik Koku Nedir? (Petrikor ve Ozon)
Fırtınalardan önce veya sonra havada duyulan o temiz, keskin ve topraksı kokunun aslında birkaç farklı kaynağı vardır. Yağmurdan hemen önce veya ilk damlalar düştüğünde duyulan topraksı kokuya "petrikor" denir. Bu koku, uzun kurak dönemlerde bitkilerin salgıladığı ve kaya ile toprak yüzeylerinde biriken yağlı bileşiklerden kaynaklanır. Yağmur yağdığında, düşen damlalar bu bileşikleri ve topraktaki "geosmin" adlı bir maddeyi (toprak kokusunun ana kaynağı olan bir bakteri ürünü) içeren minik hava kabarcıkları (aerosoller) halinde havaya fırlatır. Rüzgar da bu kokuyu etrafa yayar.
Şimşekli fırtınalar sırasında ve sonrasında ise, daha keskin ve temiz bir koku olan "ozon" kokusu hissedilebilir. Şimşeğin yarattığı muazzam elektrik yükü, atmosferdeki normal oksijen moleküllerini (O²) parçalayarak tekli oksijen atomlarına ayırır. Bu kararsız oksijen atomları, diğer oksijen molekülleriyle hızla birleşerek üç oksijen atomundan oluşan ozon (O³) molekülünü meydana getirir. Fırtınanın yarattığı hava akımları, yükseklerde oluşan bu ozon gazını aşağı seviyelere taşıyarak bizim o karakteristik "temiz" veya "elektriksel" kokuyu almamızı sağlar.