Psikolojide "Klasik Koşullanma" (Pavlov'un Köpekleri) Nedir?
Klasik koşullanma, bir organizmanın, başlangıçta nötr olan bir uyaranı, doğal bir tepkiyi tetikleyen bir uyaranla ilişkilendirerek, zamanla nötr uyarana karşı da aynı tepkiyi vermeyi öğrendiği bir öğrenme biçimidir. Bu kavram, Rus fizyolog Ivan Pavlov'un köpekler üzerindeki ünlü deneyiyle ortaya çıkmıştır.
Pavlov, köpeklerin yiyecek (koşulsuz uyaran) gördüklerinde doğal olarak salya (koşulsuz tepki) salgıladıklarını biliyordu. Deneyinde, köpeklere yiyecek vermeden hemen önce, başlangıçta hiçbir anlam ifade etmeyen bir zil (nötr uyaran) çalmaya başladı. Bu işlemi birçok kez tekrarladıktan sonra, köpeklerin sadece zil sesini duyduklarında bile, ortada yiyecek olmamasına rağmen salya salgılamaya başladıklarını fark etti. Bu durumda, zil artık "koşullu uyaran", zil sesine karşı salya salgılama ise "koşullu tepki" haline gelmişti. Köpek, zil sesi ile yiyecek arasında bir bağ kurmuş ve öğrenmişti. Bu deney, öğrenmenin basit bir çağrışım yoluyla nasıl gerçekleşebileceğini göstermiştir ve davranışçı psikolojinin temelini oluşturur.
Kelimeler: klasik koşullanma, pavlov, davranışçılık, psikoloji, öğrenme, koşullu tepki
İlgini Çekebilir
Neden Gök Gürültülü Fırtınalarda Önce Şimşeği Görür, Sonra Sesi Duyarız?
Bir gök gürültülü fırtınada önce şimşeği görüp sonra gök gürültüsünü duymamızın nedeni, ışık ve sesin yayılma hızları arasındaki büyük farktır. Şimşek
GörüntüleBataklıklar Neden Gaz Çıkarır ve Bu Gaz Yanar Mı?
Bataklıklardan çıkan ve bazen "bataklık gazı" olarak adlandırılan gaz, aslında büyük ölçüde "metan" (CH4) gazıdır. Bu gaz, bataklığın dibindeki oksije
GörüntüleNano teknoloji nedir ve nerelerde kullanılır?
Nanoteknoloji, maddenin atomik düzeyde manipüle edilmesini sağlar. Bu teknoloji tıpta ilaç taşıma sistemlerinde, elektroniğin küçültülmesinde ve malze
GörüntüleHayvanlarda "Oyun" Oynamanın Evrimsel Amacı Nedir?
Oyun oynamak, özellikle genç memelilerde ve bazı kuş türlerinde görülen ve belirgin bir anlık hayatta kalma amacı (beslenme, üreme gibi) olmayan, gönü
GörüntüleNeden bazı balıklar elektrik üretir?
Enerji üretme yeteneği savunma ve avlanma amaçlıdır.Elektrikli balıklar bunu düşmanlarını sersemletmek için kullanır.
GörüntüleDönen Bir Topaç (Spinning Top) Nasıl Ayakta Kalır?
Dönen bir topacın, yer çekimine meydan okuyarak devrilmeden dik durabilmesi, "jiroskopik etki" veya "açısal momentumun korunumu" adı verilen bir fizik
GörüntüleVerimli Ders Çalışma Teknikleri Nelerdir?
Sınavlara hazırlanırken veya yeni bir konuda derinleşirken verimli ders çalışmak, başarıya ulaşmanın anahtarıdır. Sadece saatlerce masada oturmak yeri
GörüntüleSinek Nedir?
Sinek, Diptera (çift kanatlılar) takımına ait, dünya üzerinde 150.000'den fazla türü bulunan, en yaygın ve en çeşitli böcek gruplarından biridir. En b
GörüntüleAy Neden Sadece Bir Yüzünü Dünya'ya Gösterir? (Kütleçekim Kilidi)
Ay'ın her zaman aynı yüzünü görmemizin nedeni, "kütleçekim kilidi" veya "eşzamanlı dönüş" (synchronous rotation) adı verilen bir olgudur. Bu durum, Ay
GörüntüleBulutlar Neden Beyaz Görünür?
Bulutların beyaz görünmesinin nedeni, onları oluşturan sayısız küçük su damlacığının veya buz kristalinin, Güneş'ten gelen ışığı tüm renkleriyle birli
Görüntüle