Süpernova Patlaması Nedir ve Nasıl Oluşur?

Süpernova, dev kütleli bir yıldızın ömrünün sonundaki muazzam ve parlak patlamasıdır. Bu olay, evrendeki en enerjik ve en şiddetli olaylardan biridir ve kısa bir süreliğine patlayan yıldızın tüm bir galaksi kadar ışık yaymasına neden olabilir. İki ana tür süpernova vardır.

En yaygın olan "Tip II Süpernova", Güneş'ten en az 8 kat daha büyük kütleli bir yıldızın çekirdeğindeki nükleer yakıtını tüketmesiyle başlar. Yıldızın çekirdeği artık dış katmanların muazzam kütleçekimine karşı koyamaz ve aniden kendi içine çöker. Bu çökme, çekirdeği aşırı yoğun bir nötron yıldızına veya (çok daha büyük kütleli yıldızlarda) bir kara deliğe dönüştürür. Bu çökme sırasında oluşan şok dalgası, yıldızın dış katmanlarını muazzam bir hızla uzaya doğru fırlatır; işte bu devasa patlama süpernovadır. "Tip Ia Süpernova" ise, genellikle bir beyaz cüce yıldızın, yoldaş bir yıldızdan madde çalarak kritik bir kütleye (Chandrasekhar limiti) ulaşması ve termonükleer bir patlamayla tamamen yok olması sonucu oluşur. Süpernovalar, evrendeki ağır elementlerin (altın, gümüş gibi) çoğunu üreten ve uzaya dağıtan kozmik fırınlardır.

Kelimeler: süpernova, yıldız patlaması, astronomi, astrofizik, kara delik, nötron yıldızı