"Batık Maliyet Safsatası" (Sunk Cost Fallacy) Nedir?

"Batık maliyet safsatası", bir projeye veya girişime daha önce önemli miktarda zaman, para veya çaba harcandığı için, o projenin gelecekte başarılı olma ihtimali düşük olsa bile ona yatırım yapmaya devam etme yönündeki mantıksız eğilimdir.

Bu bilişsel yanlılığın temelinde, geçmişteki yatırımları "boşa gitmiş" olarak kabul etmekten kaçınma isteği yatar. Karar verilirken, rasyonel olan sadece gelecekteki potansiyel kazanç ve kayıpları değerlendirmektir; geçmişte harcanan ve geri alınamayan "batık maliyetler"in kararı etkilememesi gerekir. Örneğin, sıkıcı bir filmi sırf bilet parası verdiğiniz için sonuna kadar izlemek, kâr etmeyen bir işe sırf çok para yatırdığınız için para pompalamaya devam etmek veya mutsuz bir ilişkiyi sırf çok zaman harcadığınız için bitirememek bu safsatanın tipik örnekleridir. İnsanlar, "zararın neresinden dönsen kardır" demek yerine, kayıptan kaçınma güdüsüyle mantıksız kararlar alabilirler.

Kelimeler: batık maliyet safsatası, sunk cost fallacy, bilişsel yanlılık, psikoloji, ekonomi, karar verme

İlgini Çekebilir

Teleskop Nasıl Çalışır?

Bir teleskopun temel amacı, uzaktaki nesnelerden gelen zayıf ışığı toplayıp odaklayarak, o nesnelerin daha büyük, daha parlak ve daha net görünmesini

Görüntüle
"Karanlık Enerji" (Dark Energy) Nedir ve Evrenin Genişlemesini Nasıl Etkiler?

Karanlık enerji, evrenin hızlanarak genişlemesinden sorumlu olduğu düşünülen, gizemli ve varsayımsal bir enerji formudur. Evrenin toplam enerji yoğunl

Görüntüle
Sabun Neden Köpürür?

Sabunun köpürmesi, sabun moleküllerinin suyun yüzey gerilimini azaltması ve hava ile karıştırıldığında kararlı kabarcıklar oluşturmasıyla gerçekleşen

Görüntüle
Dalmaçyalı (Dalmatian) Nedir?

Dalmaçyalı (Dalmatian), beyaz zemin üzerine siyah veya kahverengi beneklerle kaplı, kendine özgü ve son derece tanınan kürküyle bilinen, Hırvatistan'ı

Görüntüle
Tarihin Akışını Değiştiren Keşif: Göbeklitepe

Göbeklitepe, Şanlıurfa il merkezinin yaklaşık 18 kilometre kuzeydoğusunda, Örencik köyü yakınlarında yer alan ve günümüzden yaklaşık 12.000 yıl öncesi

Görüntüle
Tarihte "Bilimsel Devrim" Ne Anlama Gelir?

Bilimsel Devrim, yaklaşık olarak 16. ve 18. yüzyıllar arasında Avrupa'da, doğayı ve evreni anlama biçimimizde köklü bir değişim yaratan, çığır açan bi

Görüntüle
Periyodik Tablo Nasıl Düzenlenmiştir?

Periyodik tablo, bilinen tüm kimyasal elementlerin artan atom numaralarına ve benzer kimyasal özelliklerine göre düzenlendiği bir şemadır. Modern kimy

Görüntüle
Bir Diş Fırçası Dişleri Nasıl Temizler?

Bir diş fırçasının dişleri temizlemesi, mekanik sürtünme ve diş macununun kimyasal etkisiyle gerçekleşir. Diş fırçasının kılları, diş yüzeylerindeki v

Görüntüle
İnsanlar Neden Farklı El Yazısı Stillerine Sahiptir?

Her insanın el yazısının benzersiz olması, birçok farklı faktörün karmaşık bir etkileşiminin sonucudur. Bu faktörler arasında genetik yatkınlık, öğren

Görüntüle
Hayvan Barınağına Nasıl Yardım Edilir?

Sokak hayvanlarının ve ihtiyaç sahibi patili dostlarımızın yaşam koşullarını iyileştirmek için hayvan barınaklarına destek olmak çok değerli bir adımd

Görüntüle