Beynine Demir Çubuk Saplanan Adam: Phineas Gage'in Hikayesi
Phineas Gage, 1848 yılında bir demiryolu inşaatında ustabaşı olarak çalışırken, inanılmaz bir kaza geçiren ve modern nörobilimin en ünlü vakalarından biri haline gelen bir adamdır. Bu vaka, beynin belirli bölgelerinin, kişilik ve sosyal davranışlarla olan ilişkisini anlamamızda bir dönüm noktası olmuştur.
Bir patlatma işlemi sırasında, yaklaşık 1 metre uzunluğunda ve 3 cm çapında bir demir çubuk, Gage'in sol yanağının altından girip, sol gözünün arkasından geçerek beyninin ön lobunu (frontal lob) delip kafatasının tepesinden çıktı. Herkesin şaşkınlığı içinde, Gage bu kazadan sağ kurtuldu, hatta birkaç dakika sonra konuşabiliyor ve yürüyebiliyordu. Fiziksel olarak büyük ölçüde iyileşse de, kişiliği tamamen değişmişti. Kazadan önce sorumlu, çalışkan ve saygılı bir adam olan Gage, kazadan sonra sabırsız, saygısız, küfürbaz ve sosyal olarak uygunsuz davranışlar sergileyen biri haline geldi. Arkadaşları "artık o Gage değil" diyordu. Onun bu trajik hikayesi, beynin ön lobunun, karar verme, sosyal davranışları düzenleme ve kişiliği şekillendirme gibi karmaşık fonksiyonlar için ne kadar kritik olduğunu gösteren ilk somut kanıtlardan biri oldu.
Kelimeler: phineas gage, nörobilim, beyin, frontal lob, tıp tarihi, vaka çalışması, şaşırtıcı hikayeler
İlgini Çekebilir
Yaratıcılığı Geliştirme Yolları
Yaratıcılık, sadece sanatsal alanlarda değil, problem çözme, yenilikçi düşünme ve günlük yaşamda da önemli bir beceridir. Yaratıcılığınızı geliştirmek
GörüntüleMars’ta günler ne kadar sürer?
Mars’ta bir gün yaklaşık 24 saat 39 dakikadır. Bu da Dünya'nın gün süresine oldukça yakındır.Bu benzerlik, Mars'ın gelecekteki kolonileştirme planları
GörüntüleNeden bazı kuşlar göç eder?
Göç, yiyecek ve uygun iklim arayışıdır.Soğuk kış aylarında daha sıcak bölgelere göç ederler.
GörüntüleVideo Düzenleme Programı Nasıl Kullanılır? (Başlangıç)
Günümüzde video içerikleri popülaritesini artırırken, kendi videolarınızı düzenlemek de önemli bir beceri haline geldi. Başlangıç seviyesindeki kullan
GörüntülePaslanmaz Çelik Metali Pastan Nasıl Korur?
Paslanmaz çelik, normal çeliğin aksine paslanmaya (korozyona) ve lekelenmeye karşı son derece dayanıklı bir demir alaşımıdır. Bu olağanüstü direncini,
GörüntüleÇin ve İngiltere Arasındaki "Afyon Savaşları" Neydi?
"Afyon Savaşları", 19. yüzyılın ortalarında, İngiltere (ve daha sonra Fransa) ile Çin'deki Qing Hanedanlığı arasında yaşanan iki büyük savaştır. Savaş
GörüntüleKarbon Yakalama ve Depolama (Carbon Sequestration) Teknolojileri Nelerdir?
Karbon yakalama ve depolama (Carbon Capture and Storage - CCS), büyük noktasal kaynaklardan (enerji santralleri, endüstriyel tesisler gibi) salınan ka
GörüntüleForklift Nedir?
Forklift, ön tarafında, paletlenmiş yükleri kaldırmak, taşımak ve istiflemek için kullanılan, çatal şeklinde iki adet metal koldan oluşan, küçük ve gü
GörüntüleMayonez, Normalde Karışmayan Yağ ve Suyu Nasıl Bir Arada Tutar?
Mayonezin sırrı, "emülsiyon" adı verilen kimyasal bir süreçte ve bu süreci mümkün kılan "emülgatör" adlı bir maddede gizlidir. Normalde, su ve yağ mol
GörüntüleBir Gitar Nasıl Ses Çıkarır?
Bir gitarın ses çıkarması, tellerin titreşimiyle başlayan ve gitarın gövdesi tarafından güçlendirilen bir dizi fiziksel olaya dayanır. Bir gitar telin
Görüntüle