Neden Yüksek Yerlerde Nefes Almak Zorlaşır?

Yüksek rakımlara çıkıldıkça nefes almanın zorlaşmasının nedeni, havadaki oksijen yüzdesinin azalması değil, "hava basıncının" düşmesidir. Atmosferdeki havanın yaklaşık %21'i her rakımda oksijendir. Ancak yükseklere çıkıldıkça, üzerimizdeki hava kütlesi azaldığı için atmosfer basıncı düşer.

Bu basınç düşüşü, hava moleküllerinin (oksijen dahil) daha dağınık ve birbirinden uzak olmasına neden olur. Yani, her nefes aldığımızda akciğerlerimize giren havanın içinde, deniz seviyesine göre daha az oksijen molekülü bulunur. Vücudumuzun ihtiyaç duyduğu oksijeni alabilmek için daha sık ve daha derin nefes almak zorunda kalırız. Bu duruma uyum sağlamak için vücut, zamanla daha fazla kırmızı kan hücresi (hemoglobin) üreterek, daha az olan oksijeni daha verimli bir şekilde taşıma kapasitesini artırır. Bu sürece "aklimatizasyon" denir.

Kelimeler: yüksek irtifa, hava basıncı, oksijen, insan vücudu, aklimatizasyon, dağcılık

İlgini Çekebilir

Yaz ve Kış Mevsimleri Nasıl Oluşur?

Yaz ve kış mevsimlerinin oluşmasının temel nedeni, Dünya'nın Güneş etrafındaki yörüngesinde dönerken sahip olduğu "eksen eğikliği"dir. Dünya'nın dönme

Görüntüle
Bir Salyangozun İzi Neden Sümüksüdür?

Salyangozların arkalarında bıraktıkları o parlak, sümüksü iz, aslında "mukus" adı verilen özel bir salgıdır. Bu mukus, salyangozun vücudunun alt kısmı

Görüntüle
Doktorları El Yıkamaya İkna Edemeyen Adam: Ignaz Semmelweis'in Trajik Hikayesi

Ignaz Semmelweis, 19. yüzyılda yaşamış Macar bir doktordur ve doğum sonrası kadın ölümlerinin en büyük nedeni olan "lohusa ateşi"ni (puerperal ateş) ö

Görüntüle
Çaydanlıktaki Kireç (Kireç Taşı) Nasıl Oluşur?

Çaydanlık, su ısıtıcısı ve tencerelerin dibinde zamanla biriken o beyaz, sert tabakaya "kireç" veya "su taşı" denir. Bu birikinti, özellikle "sert su"

Görüntüle
Maxwell'in Cini (Maxwell's Demon) Düşünce Deneyi Nedir?

Maxwell'in Cini, 19. yüzyıl fizikçisi James Clerk Maxwell tarafından, Termodinamiğin İkinci Yasası'nın potansiyel bir ihlalini sorgulamak için ortaya

Görüntüle
Bir Yaprak Sonbaharda Yeşilden Kırmızıya veya Sarıya Nasıl Döner?

Yaprakların sonbaharda renk değiştirmesi, günlerin kısalması ve sıcaklıkların düşmesiyle tetiklenen karmaşık bir kimyasal süreçtir. İlkbahar ve yaz ay

Görüntüle
"Kültürel Ödenek" (Cultural Appropriation) Kavramı Ne Anlama Gelir?

Kültürel ödenek, genellikle baskın veya çoğunlukta olan bir kültürün üyelerinin, azınlıkta olan veya tarihsel olarak ezilmiş bir kültüre ait olan semb

Görüntüle
"İnsani Yoksulluk Endeksi" (HPI) Neyi Ölçer?

İnsani Yoksulluk Endeksi (Human Poverty Index - HPI), Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından, bir ülkedeki yoksulluğu sadece gelir ek

Görüntüle
Asfalt Serici (Paver) Nedir?

Asfalt serici veya finişer (Paver), yol, otoyol, otopark veya havaalanı pisti gibi alanlara, sıcak karışım asfaltı, belirlenen bir kalınlıkta, genişli

Görüntüle
Neden Bazen Uykumuzda Konuşuruz veya Sayıklarız?

Uykuda konuşma veya sayıklama (tıptaki adıyla "somniloquy"), uyku sırasında bilinçsizce konuşma veya sesler çıkarma durumudur. Genellikle zararsız bir

Görüntüle