BIOS ve UEFI Nedir?

BIOS ve UEFI, bir bilgisayar açıldığında, işletim sistemi yüklenmeden önce çalışan ve donanımı başlatan temel bir "aygıt yazılımı"dır (firmware). Her ikisi de anakart üzerindeki bir çipte depolanır ve bilgisayarın ilk açılış sürecini (boot) yönetir.

BIOS (Basic Input/Output System - Temel Girdi/Çıktı Sistemi): BIOS, daha eski olan geleneksel aygıt yazılımıdır. 1980'lerden beri kişisel bilgisayarlarda kullanılmaktadır. Görevleri: Bilgisayarın güç düğmesine basıldığında, BIOS ilk olarak "POST" (Power-On Self-Test) adı verilen bir işlemle, tüm temel donanımların (RAM, klavye vb.) düzgün çalışıp çalışmadığını kontrol eder. Ardından, depolama birimlerini (sabit disk, SSD) tarar, "MBR" (Master Boot Record) adı verilen başlangıç kaydını bulur ve işletim sistemini yükleme görevini ona devreder.

UEFI (Unified Extensible Firmware Interface - Birleşik Genişletilebilir Aygıt Yazılımı Arayüzü): UEFI, BIOS'un yerini almak üzere tasarlanmış, daha modern ve daha yetenekli bir aygıt yazılımıdır. Günümüzdeki neredeyse tüm yeni bilgisayarlar UEFI ile birlikte gelir. Avantajları: UEFI, BIOS'a göre birçok avantaj sunar. 1. Daha Hızlı Başlatma: Donanımı daha verimli bir şekilde başlattığı için bilgisayarın açılış süresini kısaltır. 2. Daha Büyük Disk Desteği: BIOS'un 2 Terabaytlık disk boyutu sınırını aşarak çok daha büyük depolama birimlerini destekler. 3. Daha İyi Arayüz: BIOS'un metin tabanlı arayüzünün aksine, fare ile kontrol edilebilen, daha modern bir grafiksel arayüze sahiptir. 4. Güvenli Önyükleme (Secure Boot): İşletim sistemi yüklenmeden önce çalışabilecek kötü amaçlı yazılımları (rootkit gibi) engelleyen bir güvenlik özelliği sunar.

İlişkileri: UEFI, BIOS'un halefidir. Birçok modern UEFI sistemi, eski donanım ve yazılımlarla uyumluluğu sürdürmek için "CSM" (Uyumluluk Destek Modülü) adı verilen bir BIOS emülasyon modu da içerir.

Kelimeler: bios, uefi, firmware, aygıt yazılımı, bilgisayar, donanım, anakart, boot, post

İlgini Çekebilir

Mantar Nedir? Bitki Mi, Hayvan Mı?

Mantarlar, ne bitki ne de hayvan olan, kendilerine ait ayrı bir canlılar aleminde (Fungi Alemi) sınıflandırılırlar. Bitkilere benzer şekilde toprağa b

Görüntüle
Aşılar Vücutta Nasıl Çalışır?

Aşılar, vücudun bağışıklık sistemini belirli bir hastalığa karşı "eğiterek" çalışır. Vücuda, hastalığa neden olan bakteri veya virüsün zayıflatılmış,

Görüntüle
Stoacılık Nedir?

Stoacılık, Antik Yunanistan'da Kıbrıslı Zenon tarafından kurulan ve Roma İmparatorluğu döneminde de büyük etki yaratan bir felsefe okuludur. Temel ama

Görüntüle
Kuşlar Neden Uçar?

Kuşların uçma yeteneği, milyonlarca yıllık evrimsel süreçte geliştirdikleri bir dizi karmaşık anatomik ve fizyolojik adaptasyonun sonucudur. Temel ola

Görüntüle
Günde Neden İki Kez Gelgit Olur?

Çoğu kıyı bölgesinin günde yaklaşık iki kez yüksek gelgit (suyun yükselmesi) ve iki kez de alçak gelgit (suyun çekilmesi) yaşamasının nedeni, hem Ay'ı

Görüntüle
Sonbahar Mevsimi Nedir?

Sonbahar, yaz ile kış arasında yer alan, havaların serinlemeye, günlerin kısalmaya ve doğanın kışa hazırlanmaya başladığı geçiş mevsimidir. Kuzey Yarı

Görüntüle
Büyük Rift Vadisi (Great Rift Valley) Nasıl Oluştu?

Büyük Rift Vadisi, kuzeyde Suriye'den başlayıp güneyde Mozambik'e kadar yaklaşık 6,000 kilometre boyunca uzanan, Dünya'nın en büyük ve en belirgin jeo

Görüntüle
"Gorilla Glass" Gibi Güçlendirilmiş Camlar Nasıl Yapılır?

Gorilla Glass gibi güçlendirilmiş camlar, akıllı telefon ekranlarında ve diğer elektronik cihazlarda kullanılan, çizilmeye ve kırılmaya karşı son dere

Görüntüle
Silgi Yazıyı Nasıl Siler?

Kurşun kalemle yazılan yazının silgiyle silinmesi, temel olarak "sürtünme" ve "yapışma" (adezyon) prensiplerine dayanır. Kurşun kalemle yazdığımızda,

Görüntüle
Köpeklerin Koku Alma Duyusu Neden Güçlüdür?

Köpeklerin koku alma duyusu, insanlarla karşılaştırılamayacak kadar üstündür ve onların dünyayı algılama biçiminin temelini oluşturur. Bu olağanüstü y

Görüntüle