Bir Çakmaktaşı Çakmak Nasıl Kıvılcım Çıkarır?

Geleneksel bir çakmaktaşı çakmağın kıvılcım çıkarması, "ferroseryum" adı verilen özel bir metal alaşımının sürtünmeyle küçük parçacıklar koparılması ve bu parçacıkların havayla temas ettiğinde anında oksitlenerek yanması prensibine dayanır.

Çakmağın içindeki o "çakmaktaşı" olarak bilinen parça, aslında gerçek bir çakmaktaşı (bir tür silisyum dioksit) değildir. Bu, demir (%70) ve seryum (%30) başta olmak üzere nadir toprak elementlerinden oluşan "ferroseryum" alaşımıdır. Çakmağın tepesindeki tırtıklı çelik tekerleği hızla çevirdiğinizde, bu tekerlek ferroseryum çubuğunun yüzeyinden minik metal parçacıkları kazır. Bu kazıma işlemi, hem sürtünme ısısı yaratır hem de bu minik metal parçacıklarını havaya fırlatır. Ferroseryum, son derece "piroforik" bir malzemedir; yani küçük parçacıklar halinde havayla temas ettiğinde kendiliğinden tutuşma eğilimindedir. Havaya fırlayan bu minik, ısınmış metal parçacıkları, havadaki oksijenle hızla reaksiyona girerek (oksitlenerek) parlak kıvılcımlar halinde yanar. Bu kıvılcımlar, çakmağın fitiline veya gaz çıkışına düşerek yakıtı ateşler.

Kelimeler: çakmak, çakmaktaşı, ferroseryum, kıvılcım, piroforik, kimya, nasıl çalışır