Tsunami ve Gelgit Dalgası Arasındaki Fark Nedir?

Tsunami ve gelgit dalgası (medcezir dalgası) terimleri bazen yanlışlıkla birbirinin yerine kullanılsa da, aslında tamamen farklı nedenlerle oluşan ve farklı özelliklere sahip iki ayrı okyanus olayıdır.

Tsunami, genellikle deniz tabanında meydana gelen büyük ölçekli ve ani bir yer değiştirme (deprem, denizaltı volkanik patlaması veya büyük bir toprak kayması) sonucu oluşan devasa bir su kütlesinin hareketidir. Tsunamilerin dalga boyu yüzlerce kilometre olabilir ve açık okyanusta bir jet uçağı hızında ilerlerler. Kıyıya yaklaştıkça yavaşlar ve yükseklikleri onlarca metreye ulaşarak yıkıcı olabilirler. Tek bir olay sonucu oluşurlar.

Gelgit Dalgası ise, Ay ve Güneş'in Dünya üzerindeki kütleçekim etkisiyle oluşan, deniz seviyesinin periyodik olarak yükselip alçalmasıdır. Bu, düzenli ve öngörülebilir bir olaydır; çoğu yerde günde iki kez yüksek gelgit ve iki kez alçak gelgit yaşanır. Gelgit dalgaları, okyanusun tamamını etkileyen devasa ama yavaş hareket eden kabarmalardır ve tsunamiler gibi ani bir yıkıcı güçleri yoktur. Bazı dar koylarda veya nehir ağızlarında gelgitin ilerlemesi daha belirgin bir dalga (tidal bore) şeklinde görülebilir, ancak bu da tsunamiden farklıdır.

Kelimeler: tsunami, gelgit dalgası, medcezir, deprem, okyanus, doğa felaketleri