Bir Demokraside "Güçler Ayrılığı" İlkesi Ne Anlama Gelir?

Güçler ayrılığı, modern demokrasilerin temelini oluşturan ve devlet gücünün kötüye kullanılmasını önlemek amacıyla, devletin temel fonksiyonlarının farklı ve bağımsız organlar arasında paylaştırılması gerektiğini savunan bir modeldir. Bu ilke, ilk olarak Aydınlanma düşünürü Montesquieu tarafından sistematik hale getirilmiştir.

Bu modele göre, devletin üç ana gücü vardır ve bunlar birbirini denetleyip dengelemelidir ("fren ve denge" sistemi): 1. Yasama Gücü: Kanunları yapma, değiştirme ve kaldırma yetkisidir. Bu güç, halk tarafından seçilen vekillerden oluşan parlamentoya (Meclis, Kongre vb.) aittir. 2. Yürütme Gücü: Yapılan kanunları uygulama ve devletin günlük işlerini yürütme yetkisidir. Bu güç, genellikle hükümete (başkan, başbakan ve bakanlar kurulu) aittir. 3. Yargı Gücü: Kanunlara uyulup uyulmadığını denetleme, anlaşmazlıkları çözme ve kanunları ihlal edenleri cezalandırma yetkisidir. Bu güç, bağımsız mahkemelere aittir. Güçler ayrılığının amacı, tek bir kişi veya grubun devletin tüm gücünü elinde toplayarak bir diktatörlüğe veya tiranlığa dönüşmesini engellemek ve vatandaşların özgürlüklerini güvence altına almaktır.

Kelimeler: güçler ayrılığı, yasama, yürütme, yargı, demokrasi, anayasa hukuku, montesquieu

İlgini Çekebilir

Kara delikler nasıl oluşur?

Kara delikler, büyük kütleli yıldızların süpernova patlaması sonucu çökmeleriyle oluşur. Bu cisimlerin çekim kuvveti o kadar büyüktür ki ışık bile onl

Görüntüle
Biyolojide "Partenogenez" (Döllenmesiz Üreme) Nedir?

Partenogenez (Yunanca "bakire üreme"), bir dişi gametin (yumurta hücresi), bir erkek gameti (sperm) tarafından döllenmeden gelişerek yeni bir birey ol

Görüntüle
Neden Esneriz ve Esnemek Gerçekten Bulaşıcı Mıdır?

Esnemenin kesin nedeni hala bilim dünyasında tam olarak çözülememiş olsa da, en güçlü teorilerden biri beynin sıcaklığını düzenlemekle ilgilidir. Bu t

Görüntüle
Bir Gökdelen Rüzgarda Neden Devrilmez?

Gökdelenlerin rüzgar gibi güçlü yanal kuvvetlere rağmen devrilmemesi, mühendislik harikası olan tasarımları ve yapısal sistemleri sayesindedir. Birinc

Görüntüle
"Entegre Grafik" (iGPU) Nedir?

Entegre Grafik İşlemci (Integrated Graphics Processing Unit - iGPU), temel grafik işleme görevlerini yerine getiren ve doğrudan işlemci (CPU) çipinin

Görüntüle
Bisiklet Lastiği Nasıl Şişirilir?

Bisiklet lastiklerinin doğru basınçta olması, sürüş keyfinizi ve güvenliğinizi doğrudan etkiler. Lastiklerinizdeki havayı düzenli olarak kontrol etmek

Görüntüle
Neden Helyum Balonları Uçar, Nefesimizle Şişirdiğimiz Balon Uçmaz?

Bu durumun tek ve basit bir nedeni vardır: yoğunluk. Bir nesnenin hava içinde uçabilmesi veya yüzebilmesi için, çevresindeki havadan daha az yoğun olm

Görüntüle
Neden bazı insanlar rüyalarını hatırlar?

Rüyaların hatırlanması uyanma anındaki bilinç düzeyine bağlıdır.Duygusal yoğunluk da hatırlamayı etkiler.

Görüntüle
Kuşlar Kanatlarını Kullanarak Nasıl Uçar?

Kuşların uçabilmesi, uçakların uçuş prensiplerine benzer şekilde, kanatlarının özel aerodinamik yapısı sayesinde "kaldırma kuvveti" oluşturmalarına da

Görüntüle
Drone teknolojileri hangi alanlarda devrim yarattı?

Dronelar sadece eğlence için değil; tarım, lojistik, güvenlik, arama kurtarma ve sinema gibi alanlarda kullanılmaktadır. Yüksek çözünürlüklü kameralar

Görüntüle