Doktorları El Yıkamaya İkna Edemeyen Adam: Ignaz Semmelweis'in Trajik Hikayesi
Ignaz Semmelweis, 19. yüzyılda yaşamış Macar bir doktordur ve doğum sonrası kadın ölümlerinin en büyük nedeni olan "lohusa ateşi"ni (puerperal ateş) önlemek için antiseptik prosedürlerin (el yıkama) önemini keşfeden, ancak tıp dünyası tarafından dışlanarak trajik bir sona ulaşan bir bilim insanıdır.
1840'larda Viyana'daki bir doğum kliniğinde çalışan Semmelweis, doktorların çalıştığı birinci klinikteki ölüm oranlarının, sadece ebelerin çalıştığı ikinci kliniktekinden çok daha yüksek olduğunu fark etti. Doktorların, otopsi yaptıktan sonra, ellerini yıkamadan doğrudan doğum yaptırmaya gittiklerini gözlemledi. Semmelweis, doktorların otopsi masasından, o dönemde henüz bilinmeyen "kadavra parçacıkları"nı (mikropları) hastalara taşıdığını öne sürdü. Kliniğindeki tüm doktorlara, hastalar arasında ellerini klorlu bir solüsyonla yıkama zorunluluğu getirdi. Bu basit önlemle, klinikteki ölüm oranları dramatik bir şekilde düştü. Ancak, o dönemdeki tıp dünyası, bir "centilmen" olan doktorların ellerinin kirli olabileceği fikrini bir hakaret olarak gördü. Semmelweis'in teorisi, o zamanın hastalık anlayışıyla çeliştiği için alay konusu oldu, dışlandı ve işinden atıldı. Yaşadığı baskı ve reddedilme sonucu ruh sağlığı bozulan Semmelweis, bir akıl hastanesinde ironik bir şekilde, elindeki bir yaradan kaptığı enfeksiyon nedeniyle hayatını kaybetti. Fikirleri, ancak yıllar sonra Louis Pasteur'ün mikrop teorisiyle doğrulandı.
Kelimeler: ignaz semmelweis, el yıkama, tıp tarihi, antiseptik, mikrop teorisi, şaşırtıcı hikayeler
İlgini Çekebilir
Ekmek Kızartma Makinesi (Tost Makinesi) Nasıl Çalışır?
Ekmek kızartma makinesi, elektrik enerjisini ısı enerjisine dönüştürerek ekmeğin yüzeyini kızartan ve gevrekleştiren basit ama etkili bir mutfak aleti
GörüntüleEkmek Kızartıldığında Neden Rengi Değişir ve Daha Lezzetli Olur? (Maillard Reaksiyonu)
Ekmeğin kızartılması (tost yapılması) sırasında yaşanan renk değişimi ve lezzet artışı, "Maillard reaksiyonu" adı verilen karmaşık bir dizi kimyasal r
Görüntüle"Hayvan Çiftliği" Alegorisi Hangi Tarihi Olayları Temsil Eder?
George Orwell'in 1945'te yayımlanan ünlü romanı "Hayvan Çiftliği", görünüşte bir çiftlikteki hayvanların isyanını anlatan bir masal olsa da, aslında 1
GörüntüleArılar Balı Nasıl Yapar?
Arıların bal yapma süreci, tarlacı işçi arıların çiçeklerden "nektar" toplamasıyla başlar. Nektar, çiçeklerin ürettiği şekerli bir sıvıdır. Arı, hortu
GörüntüleManş Denizi'ni Yüzerek Geçmek Nedir?
Manş Denizi'ni yüzerek geçmek, İngiltere ile Fransa'yı ayıran Manş Denizi'ni, standart yüzme kuralları dahilinde, yardım almadan yüzerek kat etme eyle
GörüntüleBir Gaz Lambası (veya Mum) Nasıl Işık ve Isı Verir?
Bir gaz lambasının veya mumun ışık ve ısı vermesi, "yanma" adı verilen kimyasal bir reaksiyona ve bu reaksiyon sırasında ortaya çıkan "akkorluk" (inca
GörüntüleHidrolik Pres Büyük Kuvvetleri Nasıl Oluşturur? (Pascal Prensibi)
Hidrolik pres, küçük bir kuvvet uygulayarak devasa bir sıkıştırma kuvveti üreten, son derece güçlü bir makinedir. Çalışma prensibi, Fransız bilim insa
GörüntüleElektrikli Yılan Balığı Nasıl Elektrik Üretir?
Elektrikli yılan balığı, aslında bir balık değil, bıçak balıkları ailesinden gelen özel bir canlıdır ve elektrik üretme yeteneği, vücudunun büyük bir
GörüntüleDönen Bir Topaç (Spinning Top) Nasıl Ayakta Kalır?
Dönen bir topacın, yer çekimine meydan okuyarak devrilmeden dik durabilmesi, "jiroskopik etki" veya "açısal momentumun korunumu" adı verilen bir fizik
GörüntüleNeden bazı ağaçlar kabuklarını döker?
Ağaçlar büyürken eski kabuklarını dökerler.Bu, yeni büyümeye yer açmak ve zararlı organizmalardan korunmak içindir.
Görüntüle