"Geri Bildirim Döngüsü" (Feedback Loop) Kavramı Nedir? (Pozitif ve Negatif)
Geri bildirim döngüsü, bir sistemin çıktısının (sonucunun), o sistemin gelecekteki davranışını etkilemek için tekrar sisteme "geri beslendiği" bir süreçtir. Biyolojiden ekonomiye, mühendislikten iklime kadar her alanda bulunan temel bir kavramdır. İki ana türü vardır.
Negatif Geri Bildirim Döngüsü: Sistemin kendini "dengelediği" ve "stabilize ettiği" bir döngüdür. Bir değişiklik meydana geldiğinde, sistem bu değişikliği tersine çevirecek bir tepki verir. Örneğin, vücut sıcaklığımız arttığında, terlemeye başlarız. Terleme, vücudu soğutarak sıcaklığı tekrar normal seviyeye indirir. Evimizdeki termostat da, oda ısındığında ısıtıcıyı kapatarak ve soğuduğunda açarak bir negatif geri bildirim döngüsü oluşturur. Bu döngüler, istikrarı korur.
Pozitif Geri Bildirim Döngüsü: Sistemin kendini "güçlendirdiği" ve "kontrolden çıkardığı" bir döngüdür. Bir değişiklik, aynı yönde daha fazla değişikliği tetikler. Örneğin, bir mikrofondan çıkan sesin hoparlörden tekrar mikrofona girmesiyle oluşan ve giderek yükselen o tiz ses (feedback) bir pozitif geri bildirimdir. Benzer şekilde, küresel ısınmayla kutuplardaki buzların erimesi, daha az güneş ışığı yansıtılmasına ve daha fazla ısınmaya yol açarak erimeyi hızlandırır. Bu döngüler, genellikle bir kartopu etkisi yaratır.
Kelimeler: geri bildirim döngüsü, feedback loop, sistem teorisi, sibernetik, pozitif geri bildirim, negatif geri bildirim
İlgini Çekebilir
Mitolojide Mevsimler Nasıl Açıklanır?
Antik insanlar, bilimsel açıklamaların olmadığı dönemlerde, mevsimlerin döngüsü gibi doğa olaylarını açıklamak için mitolojik hikayeler ve tanrısal an
GörüntüleMüzik Dinlerken Neden Tüylerimiz Diken Diken Olur? (Frisson)
Müzik dinlerken yaşanan bu yoğun duygusal ve fiziksel tepki, "frisson" (Fransızca: estetik ürperti) olarak adlandırılır. Bu durum, beynin ödül ve duyg
GörüntüleKan Gruplarındaki "Rh Faktörü" (+/-) Ne Anlama Gelir?
Rh faktörü, kan gruplarını tanımlamada kullanılan ABO sisteminden sonraki en önemli ikinci antijen sistemidir. Bir kişinin kan grubunun "pozitif" (+)
GörüntüleBir Uğur Böceğinin Üzerindeki Benekler Ne İşe Yarar?
Uğur böceklerinin (Coccinellidae familyası) parlak renkleri ve üzerlerindeki siyah benekler, aslında potansiyel avcılara karşı bir uyarı sinyalidir. B
GörüntüleTermit (Akkarınca) Nedir?
Termit, halk arasında "akkarınca" olarak bilinse de, aslında karıncalarla bir akrabalığı olmayan, hamam böcekleriyle daha yakından ilişkili olan, sosy
GörüntüleRüyalar neden unutulur?
Rüya sırasında beynin kısa süreli hafızayı işleme bölgesi aktif değildir.Bu nedenle rüyalar genellikle hafızaya kaydedilmeden kaybolur.
GörüntüleÇiğ yumurta mı yoksa pişmiş yumurta mı daha besleyicidir?
Pişmiş yumurta, protein emilimi açısından çiğ yumurtaya göre daha üstündür.Vücut pişmiş yumurtadaki proteini daha verimli kullanabilir.
GörüntüleBir Su Damlası Neden Küresel Bir Şekil Alır?
Bir su damlasının, özellikle de küçük bir su damlasının veya havada serbestçe düşen bir yağmur damlasının küresel bir şekil almasının temel nedeni, su
GörüntüleAntik Dünyanın En Büyük Metropollerinden: Efes Antik Kenti
Efes Antik Kenti, günümüz İzmir'inin Selçuk ilçesi sınırları içinde yer alan ve antik dönemin en önemli Yunan ve Roma şehirlerinden biridir. Tarihi MÖ
GörüntüleBir Kalem Pilin "+" ve "-" Uçları Ne Anlama Gelir?
Bir kalem pilin (veya herhangi bir pilin) üzerindeki "+" (artı) ve "-" (eksi) işaretleri, pilin iki farklı elektrik terminalini gösterir ve elektronla
Görüntüle