Karbondioksit Gazı Yangını Nasıl Söndürür?

Karbondioksitli (CO²) yangın söndürücülerin etkili olmasının iki temel nedeni vardır: oksijeni boğma ve soğutma.

1. Oksijeni Boğma (Yer Değiştirme): Karbondioksit gazı, havadan yaklaşık 1.5 kat daha yoğundur. Bir yangına sıkıldığında, bu ağır gaz hızla yanan malzemenin üzerine çöker ve adeta bir battaniye gibi onu kaplar. Bu CO² tabakası, yangının yanmaya devam etmek için ihtiyaç duyduğu atmosferdeki oksijenle temasını keser. Yangın üçgeninin "oksijen" bacağı ortadan kalktığı için, yangın hızla boğulur ve söner.

2. Soğutma Etkisi: Karbondioksit, söndürücü tüpünün içinde yüksek basınç altında sıvılaştırılmış halde bulunur. Tüpten dışarı püskürtüldüğünde, basınç aniden düşer ve sıvı CO², hızla gaz haline geçer. Bu faz değişimi (sıvıdan gaza geçiş), çevreden büyük miktarda ısı emer. Bu süreç o kadar hızlıdır ki, CO²'nin bir kısmı donarak "kuru buz" (katı karbondioksit) karı olarak dışarı çıkar ve sıcaklığı -78 °C'ye kadar düşebilir. Bu yoğun soğutma etkisi, yangın üçgeninin "ısı" bacağını da kırarak sönmeye yardımcı olur. Özellikle elektrik ve hassas ekipman yangınlarında, geride kalıntı bırakmadığı için tercih edilir.

Kelimeler: karbondioksit, yangın söndürücü, yangın üçgeni, kimya, güvenlik, co2