Mandela Etkisi Nedir? (Kolektif Yanlış Hafıza)

Mandela Etkisi, çok sayıda insanın, aslında hiç gerçekleşmemiş bir olayı veya hiç var olmamış bir detayı yaşanmış veya var olmuş gibi net bir şekilde hatırlaması durumunu tanımlayan bir kolektif yanlış hafıza fenomenidir.

Terim, paranormal araştırmacı Fiona Broome tarafından, Güney Afrikalı lider Nelson Mandela'nın 1980'lerde hapishanede öldüğünü hatırlayan çok sayıda insan olduğunu fark etmesiyle ortaya atılmıştır; oysa Mandela 2013 yılında serbest bir adam olarak ölmüştür. Diğer popüler örnekler arasında, Star Wars filminde Darth Vader'ın "Luke, I am your father" (Luke, ben senin babanım) dediğini hatırlamak (aslında "No, I am your father" der) veya Monopoly oyununun logosundaki zengin adamın tek gözlü bir monokl taktığını sanmak (aslında takmaz) yer alır. Bu etkinin kesin nedeni bilinmemektedir. Olası açıklamalar arasında, beynin hafıza boşluklarını mantıksal varsayımlarla doldurması ("konfabulasyon"), internet aracılığıyla yanlış bilginin hızla yayılması ve pekiştirilmesi veya paralel evrenler arasında geçiş yapıldığına dair daha spekülatif teoriler bulunmaktadır.

Kelimeler: mandela etkisi, yanlış hafıza, psikoloji, konfabulasyon, kolektif bellek, internet fenomeni

İlgini Çekebilir

Satranç Oyununun Kökeni Nedir?

Satrancın kökeni tam olarak kesinleşmemiş olsa da, en yaygın kabul gören teori oyunun 6. yüzyıl civarında Hindistan'daki Gupta İmparatorluğu'nda ortay

Görüntüle
Termit Yuvaları (Termitarium) Nasıl Bu Kadar Karmaşık ve İşlevseldir?

Termit yuvaları, sadece topraktan yapılmış yığınlar değil, milyonlarca termitin kolektif bir zeka ile inşa ettiği, kendi kendini düzenleyen, havalandı

Görüntüle
Tarihte "Tuz" Neden Bu Kadar Değerliydi?

Tuz (sodyum klorür), günümüzde sıradan ve ucuz bir mutfak malzemesi olsa da, antik çağlardan sanayi devrimine kadar son derece değerli, stratejik bir

Görüntüle
"RAM" (Rastgele Erişimli Bellek) Nedir?

RAM (Random-Access Memory - Rastgele Erişimli Bellek), bir bilgisayarın, o an üzerinde çalıştığı verileri ve programları geçici olarak depoladığı, son

Görüntüle
Ağaç Kökleri Neden Toprağın Derinliklerine Doğru Büyür? (Gravitropizm)

Ağaç köklerinin yerçekimine doğru, yani toprağın derinliklerine doğru büyüme eğilimi, "gravitropizm" (veya geotropizm) olarak bilinen bir bitki tepkis

Görüntüle
Avrupa'nın Tarih Öncesi Gizemi: Stonehenge

Stonehenge, İngiltere'nin Wiltshire bölgesindeki Salisbury Ovası'nda yer alan, devasa taşlardan oluşmuş, halka şeklinde anıtsal bir tarih öncesi yapıd

Görüntüle
Google'ın "PageRank" Algoritması Temelde Nasıl Çalışırdı?

PageRank, Google'ın kurucuları Larry Page ve Sergey Brin tarafından geliştirilen ve bir web sayfasının önemini ve otoritesini belirlemek için kullanıl

Görüntüle
Robotlar nasıl programlanır?

Robotlar, belirli görevleri yerine getirmeleri için yazılım komutlarıyla programlanır. Bu programlar, sensörlerden gelen verileri işleyerek hareketler

Görüntüle
Indianapolis 500 (Indy 500) Nedir?

Indianapolis 500, kısaca Indy 500, her yıl Amerika Birleşik Devletleri'nin Indiana eyaletindeki Indianapolis Motor Speedway pistinde düzenlenen, dünya

Görüntüle
İstatistikte "Doğruluk" (Accuracy) ve "Kesinlik" (Precision) Arasındaki Fark Nedir?

Doğruluk ve kesinlik, bilimsel ölçümlerde ve istatistikte kalitenin iki farklı yönünü tanımlayan, ancak günlük dilde sıkça karıştırılan iki kavramdır.

Görüntüle