Neden Ay'ın Hep Aynı Yüzünü Görürüz?

Ay'ın Dünya'dan bakıldığında hep aynı yüzünü görmemizin nedeni, "kütleçekim kilidi" veya "eşzamanlı dönüş" (synchronous rotation) adı verilen bir olgudur. Bu, Ay'ın kendi ekseni etrafındaki bir tam turunu (bir Ay günü), Dünya'nın etrafındaki bir tam turuyla (bir Ay yılı) tam olarak aynı sürede tamamladığı anlamına gelir. Her ikisi de yaklaşık 27.3 Dünya günü sürer.

Bu senkronizasyon tesadüf değildir. Milyarlarca yıl önce Ay, kendi ekseni etrafında daha hızlı dönüyordu. Ancak Dünya'nın güçlü kütleçekim kuvveti, Ay'ın üzerinde gelgit etkileri yaratarak onun şeklinde hafif bir bozulmaya neden oldu. Bu gelgit etkileşimi, Ay'ın dönüşü üzerinde bir tür "fren" görevi gördü ve onu milyarlarca yıl içinde yavaşlatarak dönüş periyodunu, yörünge periyoduna eşitledi. Bu kilitlenme sonucunda, Ay'ın bir yüzü sürekli olarak Dünya'ya dönük kalırken, "karanlık yüz" olarak yanlış bilinen (çünkü o da Güneş'ten ışık alır) "uzak yüzü" ise Dünya'dan asla doğrudan görülemez.

Kelimeler: ay, eşzamanlı dönüş, kütleçekim kilidi, astronomi, uzay, yörünge

İlgini Çekebilir

Evde Bitki Saksısı Seçimi ve İpuçları

Bitkilerinizin sağlıklı büyümesi ve gelişmesi için doğru saksı seçimi büyük önem taşır. Saksının boyutu, malzemesi ve drenaj özellikleri bitkinizin sa

Görüntüle
Yıldızlar Neden Geceleri Parlar (Gündüz Neden Görünmezler)?

Yıldızlar, aslında geceleri "parlamaya başlamazlar"; onlar her zaman, gündüzleri de dahil olmak üzere, uzayda sürekli olarak ışık ve ısı yayan devasa

Görüntüle
Hasat Mevsimi Nedir?

Hasat mevsimi, ekilmiş olan tarım ürünlerinin (tahıllar, meyveler, sebzeler) olgunlaştığı ve tarlalardan toplanmaya hazır hale geldiği dönemi ifade ed

Görüntüle
İnsan vücudu yılda kaç cilt yeniler?

İnsan derisi, vücudu dış etkenlerden korumak için sürekli olarak kendini yeniler. Ortalama bir insan yılda yaklaşık 8 kilogram ölü deri hücresi döker.

Görüntüle
Çöp Kamyonu Nasıl Çalışır?

Çöp kamyonu, evsel ve ticari atıkları toplamak, sıkıştırmak ve atık toplama tesislerine taşımak için tasarlanmış özel bir kamyon türüdür. Farklı çöp t

Görüntüle
Mağaralardaki Sarkıt ve Dikitler Nasıl Oluşur?

Sarkıtlar ve dikitler, on binlerce, hatta yüz binlerce yıl süren yavaş bir sürecin sonucudur. Her şey, yağmur suyunun topraktan sızmasıyla başlar. Yağ

Görüntüle
Neden Bazı Kültürlerde Yemek İçin Çubuk (Chopstick) Kullanılır?

Yemek çubuklarının (chopstick) kullanımı, 4000 yıldan daha eskiye, Antik Çin'e dayanmaktadır. İlk başlarda yemek pişirmek için, yani sıcak yiyecekleri

Görüntüle
Denizanası Nasıl Hareket Eder ve Avlanır?

Denizanası, beyni, kalbi veya kemikleri olmayan basit yapılı bir canlıdır. Hareketleri, şemsiye şeklindeki vücutlarının (çan) kasılmasına dayanır. Çan

Görüntüle
Karbon Yakalama ve Depolama (Carbon Sequestration) Teknolojileri Nelerdir?

Karbon yakalama ve depolama (Carbon Capture and Storage - CCS), büyük noktasal kaynaklardan (enerji santralleri, endüstriyel tesisler gibi) salınan ka

Görüntüle
İşlemci Soketi (CPU Socket) Nedir?

İşlemci soketi, bir bilgisayarın anakartı üzerinde, merkezi işlem biriminin (CPU) fiziksel olarak takıldığı ve anakartla elektriksel ve veri bağlantıs

Görüntüle