Neden Bazı İnsanlar "Taşıt Tutması" (Hareket Hastalığı) Yaşar?

Taşıt tutması (hareket hastalığı), bir araba, gemi veya uçakta seyahat ederken ortaya çıkan, mide bulantısı, baş dönmesi, soğuk terleme ve kusma gibi belirtilerle karakterize edilen yaygın bir durumdur. Bu, beynin, farklı duyu organlarından gelen çelişkili sinyaller nedeniyle kafasının karışmasıyla oluşur.

Denge algımız, üç ana sistemden gelen bilgilerin beyinde birleştirilmesine dayanır: Gözlerimiz (nerede olduğumuzu ve hareket edip etmediğimizi görür), iç kulağımızdaki vestibüler sistem (hızlanmayı, yavaşlamayı ve dönüşü hisseder) ve kas ve eklemlerimizdeki propriyoseptif sensörler (vücudumuzun pozisyonunu hisseder). Bir arabanın arka koltuğunda kitap okuduğunuzu düşünün. Gözleriniz, sabit bir nesneye (kitaba) baktığı için beyne "hareketsizsin" sinyali gönderir. Ancak, iç kulağınız arabanın dönüşlerini, hızlanmasını ve yavaşlamasını hissederek beyne "hareket halindesin" sinyali gönderir. Beyin, bu iki güvenilir kaynaktan gelen birbiriyle tamamen çelişkili sinyallerle karşılaştığında, bir "duyusal uyumsuzluk" yaşar. Beynin bu kafa karışıklığına verdiği tepki, genellikle mide bulantısı ve baş dönmesi olarak ortaya çıkar. Ufka bakmak, gözlerin de hareket ettiğini beyne bildirerek bu çelişkiyi azaltmaya yardımcı olabilir.

Kelimeler: taşıt tutması, hareket hastalığı, denge, vestibüler sistem, beyin, nöroloji, sağlık

İlgini Çekebilir

Sabun Köpükleri Neden Renkli Görünür? (İnce Film Girişimi)

Bir sabun köpüğünün yüzeyinde gördüğümüz o yanardöner, gökkuşağı benzeri renkler, "ince film girişimi" (thin-film interference) adı verilen bir optik

Görüntüle
Metamalzemeler (Metamaterials) Nedir?

Metamalzemeler, doğada bulunmayan ve genellikle periyodik desenlerde düzenlenmiş küçük yapay yapılardan (rezonatörler gibi) oluşan, insan yapımı malze

Görüntüle
Enigma Makinesi Neydi ve Şifresi Nasıl Kırıldı?

Enigma, II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası tarafından askeri haberleşmeyi şifrelemek için kullanılan, son derece karmaşık bir elektromekanik şi

Görüntüle
Bir Denizyıldızı Nasıl Hareket Eder?

Denizyıldızlarının yavaş ama etkili hareketleri, "su vasküler sistemi" (water vascular system) adı verilen benzersiz bir hidrolik sisteme ve bu sistem

Görüntüle
"Kas Hafızası" Gerçekten Var mıdır ve Nasıl Çalışır?

"Kas hafızası" terimi, genellikle iki farklı anlamda kullanılır. Birincisi ve en yaygın olanı, bir motor becerisini (bisiklete binmek, piyano çalmak g

Görüntüle
Evde Kendi Balık Yemini Nasıl Hazırlarsınız?

Akvaryum balıklarınız için evde kendi yemlerinizi hazırlamak, hem daha besleyici alternatifler sunar hem de ekonomik bir çözüm olabilir. Ticari yemler

Görüntüle
Kulüpler Seviyesinin Zirvesi: UEFA Şampiyonlar Ligi

UEFA Şampiyonlar Ligi, Avrupa Futbol Federasyonları Birliği (UEFA) tarafından her yıl düzenlenen, Avrupa'nın en üst düzeydeki kulüp takımlarının katıl

Görüntüle
Bir Çiçeğin Nektarı Nedir ve Ne İşe Yarar?

Nektar, çiçekli bitkilerin "nektaryum" adı verilen özel bezlerinden salgılanan, şeker açısından zengin (başlıca sakaroz, glukoz ve fruktoz) tatlı bir

Görüntüle
Güneş Uzaydan Bakıldığında Beyazken, Dünya'dan Neden Sarı Görünür?

Güneş, aslında tek bir renkte değil, gökkuşağının tüm renklerini içeren beyaz bir ışık yayar. Uzayda, Güneş ile gözlemci arasında bir atmosfer olmadığ

Görüntüle
Daha Az Karbon Ayak İzi Bırakma Yolları

Karbon ayak izimizi azaltmak, iklim değişikliğiyle mücadele etmek ve gezegenimizi korumak için atabileceğimiz önemli bir adımdır. Günlük yaşamınızda y

Görüntüle