Neden Bir Odaya Girince Ne Yapacağımızı Unuturuz? (Kapı Eşiği Etkisi)

Bir odaya belirli bir amaçla girip, kapı eşiğini geçer geçmez ne yapacağımızı unutma durumu, "Kapı Eşiği Etkisi" (Doorway Effect) veya "konum güncelleme etkisi" olarak bilinen bir psikolojik fenomendir. Bu durum, beynimizin bilgiyi ve anıları organize etme biçimiyle ilgilidir.

Beynimiz, farklı ortamları veya bağlamları ayrı "zihinsel dosyalar" veya "olay modelleri" olarak işleme eğilimindedir. Bir odada belirli bir göreve odaklandığımızda, o görevle ilgili düşünceler ve planlar o anki "zihinsel dosya"ya kaydedilir. Ancak bir kapı eşiğinden geçip farklı bir odaya girdiğimizde, beyin bu yeni ortamı yeni bir bağlam olarak algılar ve eski "zihinsel dosyayı" kapatıp yeni bir tane açar. Bu geçiş sırasında, bir önceki odada ne yapmayı planladığımıza dair kısa süreli hafızamızdaki bilgi, yeni bağlama "taşınamayabilir" ve bu da o anlık unutkanlığa neden olur. Yani beyin, bir olayı veya görevi bitirip yenisine geçtiğini varsayarak eski bilgiyi geri plana atar.

Kelimeler: kapı eşiği etkisi, unutkanlık, hafıza, psikoloji, beyin, bilişsel bilim