Plüton Neden Gezegen Değil?
Plüton, 1930'da keşfedildiğinden 2006'ya kadar Güneş Sistemi'nin dokuzuncu gezegeni olarak kabul edilmiştir. Ancak, 2006 yılında Uluslararası Astronomi Birliği (IAU), "gezegen" tanımını yeniden yaparak Plüton'u bu statüden çıkarıp, yeni oluşturulan "cüce gezegen" sınıfına dahil etmiştir.
Gezegen Tanımının Üç Kriteri: IAU'nun 2006'da aldığı karara göre, bir gök cisminin gezegen sayılabilmesi için üç şartı yerine getirmesi gerekir: 1. Güneş'in yörüngesinde dönmek. 2. Küresel bir şekle sahip olacak kadar kütleye sahip olmak. 3. Yörüngesini komşu cisimlerden "temizlemiş" olmak.
Plüton'un Karşılayamadığı Kriter: Plüton, ilk iki kriteri başarıyla karşılamaktadır. Güneş'in yörüngesinde döner ve kütle çekimi onu küresel bir şekle sokmuştur. Ancak Plüton, üçüncü ve en önemli kriteri karşılayamamaktadır. Plüton, "yörüngesini temizleyememiştir".
Yörüngesini Temizleyememek Ne Demektir?: Plüton, yörüngesini "Kuiper Kuşağı" adı verilen, Güneş Sistemi'nin dışında yer alan ve kendisi gibi binlerce buzlu ve kayalık cisimle dolu bir bölgede paylaşır. Plüton, bu bölgedeki en baskın kütle çekim gücüne sahip değildir. Hatta bazı Kuiper Kuşağı cisimleri (Eris gibi) Plüton'dan daha kütlelidir. Bir gezegenin ise, yörüngesindeki diğer tüm küçük cisimleri ya üzerine çekerek yutmuş ya da yörüngeden dışarı fırlatmış olması beklenir. Plüton bunu yapamadığı için, gezegen statüsünü kaybetmiştir.
Tartışmalar: Bu karar, bilim dünyasında hala tartışmalıdır. Bazı gezegen bilimciler, yörüngesini temizleme kriterinin belirsiz olduğunu ve jeofiziksel özelliklerin (küresel olması gibi) bir cismi gezegen olarak tanımlamak için yeterli olması gerektiğini savunmaktadır. Ancak, resmi olarak Plüton günümüzde bir cüce gezegendir.