Rosetta Taşı'nın Şifresi Nasıl Çözüldü?
Rosetta Taşı, 1799'da Napolyon'un Mısır seferi sırasında Fransız askerleri tarafından bulunan, üzerinde aynı metnin üç farklı dilde yazılı olduğu granodiyorit bir levhadır. Bu diller, Antik Mısır hiyeroglifleri, Mısır'ın halk dilinden türeyen Demotik yazı ve Antik Yunanca idi. Antik Yunanca o dönemde bilindiği için, bu taş, unutulmuş olan hiyerogliflerin şifresini çözmek için bir anahtar sağlıyordu.
Şifrenin çözülmesindeki en büyük atılım, Fransız bilgin Jean-François Champollion tarafından yapıldı. Diğer araştırmacılar, hiyerogliflerin tamamen sembolik olduğunu düşünürken, Champollion hem sembolik hem de fonetik (ses belirten) bir alfabe olabileceğini varsaydı. Taşın üzerindeki Yunanca metinden kral V. Ptolemaios'un adını buldu ve hiyeroglif metninde "kartuş" adı verilen oval çerçeveler içindeki sembollerin bu isme karşılık geldiğini tahmin etti. Kleopatra gibi diğer kraliyet isimlerini de karşılaştırarak, belirli hiyerogliflerin ses değerlerini (P, T, L, O, M, S gibi) çözmeyi başardı. Bu fonetik alfabe, binlerce yıllık Mısır hiyerogliflerinin kapısını aralayan anahtar oldu.
Kelimeler: rosetta taşı, hiyeroglif, champollion, antik mısır, arkeoloji, dilbilim, deşifre
İlgini Çekebilir
Denizatı Erkekleri Nasıl Hamile Kalır ve Doğum Yapar?
Denizatı, hayvanlar aleminde erkeğin hamile kaldığı ve doğum yaptığı bilinen tek türdür. Bu sıra dışı üreme stratejisi, dişinin ve erkeğin rolleriyle
GörüntüleYıldızlar neden göz kırpar gibi görünür?
Dünya atmosferi yıldızlardan gelen ışığı kırar ve bu kırılmalar gözümüze titreşim olarak ulaşır.Bu yüzden yıldızlar göz kırpıyor gibi görünür.
GörüntüleBuzdolabı Yiyecekleri Nasıl Soğuk Tutar?
Bir buzdolabının çalışma prensibi, "soğutma çevrimi" adı verilen ve bir sıvının buharlaşırken çevresinden ısı çekmesi (yani soğutması) ilkesine dayana
GörüntüleTelefonlar neden zamanla yavaşlar?
Akıllı telefonlar zamanla yazılım güncellemeleriyle daha fazla kaynak tüketmeye başlar.Eski donanım bu artan yükü karşılayamayınca performans düşer. A
GörüntüleMikrodalga Fırına Neden Metal Konulmaz?
Mikrodalga fırına metal nesneler (çatal, kaşık, alüminyum folyo gibi) konulmaması gerektiği uyarısının arkasında önemli fiziksel nedenler vardır. Bu d
GörüntüleKuantum kriptografi nedir?
Kuantum kriptografi, kuantum mekaniği prensiplerini kullanarak iletişimin güvenliğini sağlar.Verilerin üçüncü taraflarca okunmasını engeller.
GörüntüleOtonom araçlar nasıl çalışır?
Otonom araçlar, sensörler, kameralar ve yapay zeka yazılımları ile çevresini algılar ve sürücüsüz şekilde hareket eder. Bu teknoloji, trafik kazaların
GörüntüleNeden Bazı İnsanlar Çok Kolay Sivrisinek Çeker?
Bazı insanların sivrisinekler için adeta bir mıknatıs gibi olması, birkaç farklı faktörün birleşiminden kaynaklanır. Sivrisinekler, avlarını (yani kan
GörüntüleOrtanca çiçeği neden renk değiştirir?
Ortancaların rengi, toprağın pH değerine göre mavi ya da pembe olabilir.
GörüntüleKamyon Lastiklerinin Özellikleri Nelerdir?
Kamyon lastikleri, binek otomobil lastiklerinden çok daha farklı ve daha zorlu koşullara dayanacak şekilde tasarlanmış, özel mühendislik ürünleridir.
Görüntüle