"Termostat" Sıcaklığı Nasıl Sabit Tutar?

Termostat, bir ortamın veya bir cihazın (fırın, klima, buzdolabı gibi) sıcaklığını, önceden ayarlanmış bir değerde sabit tutmak için ısıtma veya soğutma sistemini otomatik olarak açıp kapatan bir kontrol cihazıdır.

En basit mekanik termostatlar, "bimetalik şerit" adı verilen bir prensiple çalışır. Bimetalik şerit, farklı genleşme katsayılarına sahip iki farklı metalin (genellikle çelik ve bakır gibi) birbirine yapıştırılmasıyla oluşturulur. Sıcaklık değiştiğinde, bu iki metal farklı oranlarda genleşir veya büzüşür. Örneğin, sıcaklık arttığında, daha fazla genleşen metal diğerinin üzerine doğru bükülür ve şeridin eğilmesine neden olur. Bu eğilme hareketi, bir elektrik devresini açmak veya kapatmak için mekanik bir anahtar olarak kullanılır. Örneğin, bir ısıtma sisteminde, oda ayarlanan sıcaklığa ulaştığında, bimetalik şerit eğilerek ısıtıcının devresini keser ve onu kapatır. Oda tekrar soğuduğunda, şerit eski haline döner, devre tekrar tamamlanır ve ısıtıcı çalışır. Modern dijital termostatlar ise, bu işlemi bir termistör (sıcaklığa duyarlı direnç) ve bir mikroçip kullanarak çok daha hassas bir şekilde yapar.

Kelimeler: termostat, sıcaklık, kontrol, bimetalik şerit, fizik, mühendislik, gündelik bilim

İlgini Çekebilir

Ağaçkakanlar Ağaçları Gagalamaktan Neden Beyin Sarsıntısı Geçirmez?

Ağaçkakanlar, ağaçlara saniyede 20'den fazla kez ve yerçekiminin 1000 katını aşan bir kuvvetle vurabilirler. Bu şiddetli darbelere rağmen beyin sarsın

Görüntüle
Füzen (Karakalem) Nedir ve Nasıl Yapılır?

Füzen veya karakalem, sanatçıların çizim yapmak için kullandığı, en eski çizim malzemelerinden biridir. Genellikle söğüt veya asma ağacının dallarında

Görüntüle
"Prokaryot" ve "Ökaryot" Hücre Arasındaki Fark Nedir?

Dünya üzerindeki tüm canlı hücreler, temel yapılarına göre iki ana gruba ayrılır: prokaryotlar ve ökaryotlar. Aralarındaki en temel ve en önemli fark,

Görüntüle
"Derin Sahte" (Deepfake) Teknolojisi Nedir ve Nasıl Çalışır?

"Derin sahte" (deepfake), mevcut bir görüntü veya videodaki bir kişinin yüzünün, başka bir kişinin yüzüyle değiştirildiği, yapay zeka tabanlı bir medy

Görüntüle
Kör Alfabesi (Braille Alfabesi) Nasıl Geliştirildi?

Braille alfabesi, mucidi olan Louis Braille'in adıyla anılır. 1809'da Fransa'da doğan Louis Braille, üç yaşında geçirdiği bir kaza sonucu kör oldu. O

Görüntüle
Sis Nedir ve Nasıl Oluşur?

Sis, aslında yeryüzüne çok yakın seviyede oluşan bir bulut türüdür. Havadaki su buharının yoğunlaşarak çok küçük su damlacıkları veya (çok soğuk haval

Görüntüle
"Açık Kaynak" (Open Source) Nedir?

Açık kaynak (Open Source), bir yazılımın kaynak kodunun, herkes tarafından serbestçe görülebilmesi, incelenebilmesi, değiştirilebilmesi ve dağıtılabil

Görüntüle
Lale soğanı bir zamanlar para yerine mi kullanıldı?

Evet, 17. yüzyılda Hollanda'da lale soğanları yatırım aracı olmuş ve "Lale Çılgınlığı" yaşanmıştır.

Görüntüle
"Gen Terapisi" Nedir ve Nasıl Çalışır?

Gen terapisi, genetik bir hastalığı tedavi etmek veya önlemek amacıyla, bir bireyin hücrelerindeki hatalı veya eksik genleri, sağlıklı genlerle düzelt

Görüntüle
Ekonomide "Giffen Malı" (Giffen Good) Paradoksu Nedir?

Giffen malı, temel talep yasasına ("bir malın fiyatı arttığında, o mala olan talep düşer") aykırı davranan, son derece nadir ve teorik bir mal türüdür

Görüntüle