"Tüplü (CRT) Televizyon" Nedir?
Tüplü veya CRT (Cathode Ray Tube - Katot Işınlı Tüp) televizyon, 20. yüzyılın büyük bir bölümüne damgasını vuran, görüntüyü büyük ve hantal bir cam tüp aracılığıyla oluşturan bir televizyon teknolojisidir. Düz ekran teknolojilerinin yaygınlaşmasından önce standart televizyondu.
Çalışma Prensibi: Bir CRT televizyonun kalbinde, havası boşaltılmış, huni şeklinde büyük bir cam tüp bulunur. 1. Elektron Tabancası: Tüpün dar arka kısmında, bir "elektron tabancası" yer alır. Bu tabanca, ısıtıldığında elektronlar fırlatır. 2. Yönlendirme: Bu elektron demetleri, tüpün boyun kısmındaki güçlü elektromıknatıslar tarafından saniyede binlerce kez, inanılmaz bir hızla sağa-sola ve yukarı-aşağı saptırılır. 3. Fosfor Ekran: Tüpün geniş ön yüzeyi (ekran), "fosfor" adı verilen, elektron çarptığında parlayan bir malzeme ile kaplıdır. Elektron demeti, ekranı soldan sağa ve yukarıdan aşağıya doğru bir desen çizerek tarar. Demetin şiddeti anlık olarak değiştirilerek, farklı piksellerin farklı parlaklıkta parlaması ve böylece bir görüntü oluşturulması sağlanır.
Avantaj ve Dezavantajları: CRT'lerin en büyük avantajı, o dönem için iyi bir kontrast oranı (derin siyahlar) ve hareketli görüntülerde bulanıklık olmamasıydı. Ancak, en büyük dezavantajları, bu büyük tüp nedeniyle son derece ağır, hantal ve derin olmalarıydı. Ayrıca, çok fazla güç tüketir ve yüksek voltajla çalıştıkları için daha fazla ısı üretirlerdi.
Sonun Başlangıcı: 2000'li yılların başından itibaren, çok daha ince, daha hafif ve daha verimli olan Plazma ve LCD gibi düz ekran teknolojilerinin gelişmesi ve ucuzlamasıyla, CRT televizyonlar hızla popülerliğini yitirdi ve üretimden kalktı.