Uranyum Nedir?
Uranyum (simgesi U, atom numarası 92), doğada bulunan en ağır elementlerden biri olan, radyoaktif, gümüşi-beyaz bir metaldir. En bilinen özelliği, nükleer reaktörlerde elektrik üretmek ve nükleer silahlarda kullanılmak üzere, zincirleme bir fisyon reaksiyonunu sürdürebilmesidir.
Radyoaktivite ve İzotoplar: Uranyum, kararsız bir atom çekirdeğine sahip olduğu için radyoaktiftir; yani zamanla bozunarak başka elementlere dönüşür ve bu sırada radyasyon yayar. Doğal uranyum, birkaç farklı izotopun karışımıdır. En yaygın olanı, uranyumun %99.3'ünü oluşturan Uranyum-238'dir. Ancak, nükleer fisyon için kullanılabilen ve zincirleme reaksiyonu başlatan, daha nadir olan Uranyum-235 izotopudur (%0.7).
Nükleer Fisyon: Nükleer fisyon, ağır bir atom çekirdeğinin (Uranyum-235 gibi), bir nötronla bombardıman edildiğinde, daha küçük iki çekirdeğe bölünmesi ve bu sırada devasa miktarda enerji ile birlikte birkaç yeni nötronun açığa çıkması olayıdır. Açığa çıkan bu yeni nötronlar, diğer Uranyum-235 çekirdeklerine çarparak onların da bölünmesine neden olur ve bu şekilde "zincirleme reaksiyon" başlar.
Kullanım Alanları: Nükleer Enerji: Nükleer reaktörlerde, bu zincirleme reaksiyon kontrol altında tutularak, açığa çıkan ısı, suyu buhara dönüştürmek ve bu buharla da elektrik üreten türbinleri çevirmek için kullanılır. Bu, karbondioksit salınımı olmayan, ancak nükleer atık sorunu olan bir enerji üretim yöntemidir. Nükleer Silahlar: Atom bombalarında ise, zincirleme reaksiyon kontrolsüz bir şekilde gerçekleşerek, çok kısa sürede devasa bir yıkıcı güce sahip bir patlama yaratır. Bunun için, Uranyum-235 oranının "zenginleştirme" işlemiyle büyük ölçüde artırılması gerekir.