Yılanlar Zehirlerini Nasıl Üretir ve Ne İşe Yarar?
Yılan zehri, yılanın gözlerinin arkasında bulunan ve aslında modifiye olmuş tükürük bezleri olan özel zehir bezlerinde üretilen karmaşık bir protein ve enzim karışımıdır. Zehrin bileşimi türden türe büyük farklılıklar gösterir ve her bir bileşen, av üzerinde farklı bir etkiye sahip olacak şekilde evrimleşmiştir.
Yılan zehrinin temel işlevi, avı hızla etkisiz hale getirmek ve sindirime yardımcı olmaktır. Zehirler genel olarak iki ana kategoriye ayrılır: "nörotoksinler" ve "hemotoksinler". Nörotoksinler, sinir sistemini hedef alarak kasları felç eder ve solunumun durmasına neden olabilir. Hemotoksinler ise kan hücrelerini parçalar, kanın pıhtılaşmasını engeller veya aşırı pıhtılaşmaya yol açar ve doku hasarına neden olur. Bir yılan avını ısırdığında, zehir dişleri aracılığıyla bu toksik karışımı avın vücuduna enjekte eder. Zehir sadece avı öldürmekle kalmaz, aynı zamanda içerdiği sindirim enzimleri sayesinde avın dokularını içeriden parçalamaya başlayarak sindirimi kolaylaştırır. Yılanlar zehirlerini nadiren savunma amaçlı kullanırlar; çünkü zehir üretmek enerji gerektiren bir süreçtir ve onu avlanmak için saklamayı tercih ederler.