Ambulans Sireninin Sesi Yanımızdan Geçerken Neden Değişir?
Ambulans veya polis aracı gibi hareketli bir siren kaynağının sesi, bize yaklaşıp bizden uzaklaşırken perdesinin (tizliğinin) değişmesi olayına "Doppler Etkisi" denir. Bu, ses dalgalarının hareketten etkilenmesiyle oluşur.
Ambulans size doğru yaklaşırken, yaydığı ses dalgalarını adeta sıkıştırarak size ulaştırır. Ses dalgaları arasındaki mesafe kısalır, yani frekansı artar. Bu da sesin daha tiz veya yüksek perdeli duyulmasına neden olur. Ambulans sizi geçip uzaklaşmaya başladığında ise tam tersi olur. Araç, yaydığı ses dalgalarını arkasında gererek bırakır. Dalgalar arasındaki mesafe artar, yani frekansı düşer. Bu da sesin daha pes veya alçak perdeli duyulmasına yol açar. "Niii-nooo" gibi duyduğumuz o karakteristik ses değişimi, aslında ses kaynağının frekansının değil, bizim algıladığımız frekansın bu hareket nedeniyle değişmesidir. Aynı etki ışık dalgaları için de geçerlidir ve astronomide yıldızların hareketini anlamak için kullanılır.