"GPS" (Küresel Konumlama Sistemi) Nedir?
GPS (Global Positioning System - Küresel Konumlama Sistemi), dünya yörüngesinde dönen bir uydu ağına dayanan ve bir GPS alıcısının, Dünya üzerindeki kesin konumunu, hızını ve zamanı belirlemesini sağlayan, uzay tabanlı bir radyo navigasyon sistemidir. Başlangıçta ABD ordusu için geliştirilmiş olup, günümüzde sivil kullanıma da açıktır.
Sistemin Bileşenleri: GPS sistemi üç ana bölümden oluşur: 1. Uzay Bölümü: Dünya yörüngesinde, hassas yörüngelerde dönen yaklaşık 30 uydudan oluşan bir takımyıldızıdır. Her bir uydu, kendi konumunu ve saatin kaç olduğunu belirten hassas zamanlama sinyallerini sürekli olarak Dünya'ya gönderir. 2. Kontrol Bölümü: Dünya üzerindeki bir dizi yer istasyonundan oluşur. Bu istasyonlar, uyduları izler, yörüngelerini ve saatlerini hassas bir şekilde ayarlar. 3. Kullanıcı Bölümü: Akıllı telefonlarımız, araba navigasyon cihazlarımız veya akıllı saatlerimiz gibi, GPS sinyallerini alan herhangi bir cihazdır.
Konum Nasıl Belirlenir? (Trilaterasyon): Bir GPS alıcısının kendi konumunu belirleyebilmesi için, gökyüzündeki en az dört farklı uydudan sinyal alması gerekir. Alıcı, her uydudan gelen sinyalin ne kadar sürede ulaştığını ölçer. Işığın hızı bilindiği için, bu süre, alıcının her bir uyduya olan mesafesini hesaplamasına olanak tanır. Alıcı, dört farklı uyduya olan mesafesini bildiğinde, "trilaterasyon" adı verilen bir geometrik yöntem kullanarak, Dünya üzerindeki kesin üç boyutlu (enlem, boylam ve yükseklik) konumunu hesaplayabilir. Dördüncü uydu, alıcının saatindeki küçük hataları düzeltmek için gereklidir.