Kum Saatindeki Kum Neden Her Zaman Aynı Hızda Akar?

Bir kum saatinin, içindeki kum miktarı azalsa bile sabit bir hızda akmasının nedeni, "granül (tanecikli) akış" fiziğinin, sıvıların akışından farklı davranmasıdır. Bir su şişesini ters çevirdiğinizde, su seviyesi düştükçe üstteki suyun basıncı azalır ve akış hızı yavaşlar (Torricelli Yasası). Ancak kum gibi tanecikli malzemelerde durum böyle değildir.

Kum saatinde, dar boğazdan geçen kumun akış hızı, üst haznedeki kumun yüksekliğine veya ağırlığına bağlı değildir. Bunun nedeni, kum taneleri arasındaki sürtünmenin, üstteki kumun ağırlığının büyük bir kısmını kum saatinin yan duvarlarına yönlendirmesidir. Duvarlar bu ağırlığı desteklediği için, dar boğaza ulaşan kum taneleri üzerindeki basınç neredeyse sabit kalır. Boğazdan geçen kum taneleri arasında oluşan kısa süreli "kemerler" veya "köprüler" sürekli olarak oluşup çöker ve bu da sabit bir akış hızı yaratır. Bu olaya "Janssen Etkisi" denir ve kumun bir sıvı gibi değil, kendine özgü bir şekilde akmasını sağlar.

Kelimeler: kum saati, fizik, granül akış, janssen etkisi, bilim, nasıl çalışır

İlgini Çekebilir

Her Seçim Bir Vazgeçiştir: Fırsat Maliyeti Kavramı

Fırsat maliyeti, ekonomi biliminin en temel ve en önemli kavramlarından biridir. Bir karar verdiğimizde veya bir seçim yaptığımızda, bu seçim uğruna v

Görüntüle
Yıldırım ve Şimşek Arasındaki Fark Nedir?

Yıldırım ve şimşek, aslında aynı meteorolojik olayın farklı tezahürleridir. İkisi de temel olarak bulutların içinde veya bulutlarla yer arasında meyda

Görüntüle
Rüyalar Nedir ve Neden Rüya Görürüz?

Rüyalar, uyku sırasında, özellikle de REM (Hızlı Göz Hareketi) evresinde zihnimizde meydana gelen istemsiz düşünceler, görüntüler, sesler ve duygulard

Görüntüle
Bazı insanlar neden sağ, bazıları sol elini kullanır?

Beynin baskın lobu, hangi elin tercih edildiğini belirler.Genetik faktörler ve erken çocukluk deneyimleri de bu tercihte rol oynar.

Görüntüle
"Siber Pazartesi" (Cyber Monday) Nasıl Ortaya Çıktı?

"Siber Pazartesi", ABD'de Şükran Günü tatilinden sonraki ilk Pazartesi gününe verilen isimdir ve internet üzerinden yapılan büyük indirimlerle bilinen

Görüntüle
İklim Değişikliğinin Mevsimlere Etkisi Nedir?

İklim değişikliği ve küresel ısınma, Dünya'nın geleneksel mevsimsel döngülerini ve karakterlerini önemli ölçüde değiştirmekte ve bozmaktadır. Bu değiş

Görüntüle
Kanallar ve Maskeler Şehri: Venedik

Venedik, İtalya'nın kuzeydoğusunda, Adriyatik Denizi'ndeki bir lagünde, 118 küçük ada üzerine kurulmuş, kanallarla birbirine bağlanan eşsiz bir şehird

Görüntüle
Mağaralardaki "Sarkıt" ve "Dikit" Arasındaki Fark Nedir?

Sarkıt ve dikit, özellikle kireçtaşı mağaralarında görülen, "damlataş" (dripstone) olarak bilinen iki ana birikim şeklidir. Her ikisi de aynı süreçle

Görüntüle
Neden Bazı İnsanlar İçin Yükseklik Korkutucudur? (Akrofobi)

Yükseklik korkusu (akrofobi), yaygın bir anksiyete bozukluğudur ve yüksek yerlerde bulunmaktan duyulan aşırı ve mantıksız bir korkuyu ifade eder. Bu k

Görüntüle
Neden bazı kuşlar göç eder?

Göç, yiyecek ve uygun iklim arayışıdır.Soğuk kış aylarında daha sıcak bölgelere göç ederler.

Görüntüle