Neden Bazı Yiyecekler (Örneğin Cips) Çıtır Çıtır Olur?
Bir yiyeceğin "çıtır çıtır" olarak algılanması, onun fiziksel yapısı, nem içeriği ve ağzımızda kırılırken çıkardığı sesle ilgilidir. Çıtır yiyeceklerin ortak özelliği, genellikle düşük nem oranına ve sert, gözenekli veya katmanlı bir yapıya sahip olmalarıdır.
Örneğin patates cipsi veya kraker gibi yiyecekler, kızartma veya fırınlama sırasında içlerindeki suyun büyük bir kısmını kaybederler. Bu su kaybı, yiyeceğin iç yapısının sertleşmesine ve kırılgan hale gelmesine neden olur. Yiyeceği ısırdığımızda, bu sert ve kuru yapı aniden ve düzensiz bir şekilde kırılır. Bu kırılma, hem dokunsal bir his (ağızda keskin kenarlar) hem de karakteristik bir "çıtırtı" sesi yaratır. Beynimiz, bu dokunsal ve işitsel sinyalleri bir araya getirerek "çıtır çıtır" algısını oluşturur. Yiyeceğin içindeki hava boşlukları veya katmanlı yapısı da (milföy hamuru gibi) bu kırılganlığı ve dolayısıyla çıtırtıyı artırır.