Ozon Tabakası Nedir ve Nasıl Korunur?
Ozon tabakası, Dünya atmosferinin stratosfer katmanında bulunan ve Güneş'ten gelen zararlı ultraviyole (UV-B) radyasyonunun büyük bir kısmını emen, ozon (O³) gazından oluşan koruyucu bir kalkandır. Bu tabaka olmadan, Dünya yüzeyindeki yaşam, artan UV radyasyonu nedeniyle ciddi şekilde tehdit altında olurdu.
1980'lerde, bilim insanları ozon tabakasında, özellikle Antarktika üzerinde, ciddi bir incelme ("ozon deliği") tespit ettiler. Bunun nedeninin, spreylerde, soğutucularda ve klimalarda yaygın olarak kullanılan "kloroflorokarbon" (CFC) gazları olduğu anlaşıldı. Atmosfere salınan CFC'ler stratosfere yükseldiğinde, UV ışınları tarafından parçalanarak klor atomları açığa çıkarır. Tek bir klor atomu, binlerce ozon molekülünü yok edebilen bir zincirleme reaksiyonu tetikler. Bu tehlikeye karşı, 1987'de imzalanan "Montreal Protokolü" ile CFC'lerin ve diğer ozon tüketen maddelerin üretimi ve kullanımı dünya çapında yasaklandı. Bu uluslararası işbirliği sayesinde, ozon tabakası yavaş yavaş kendini onarmaya başlamıştır ve tam olarak iyileşmesi on yıllar sürecektir.