"RISC" ve "CISC" Mimarileri Nedir?
RISC ve CISC, işlemcilerin (CPU) komutları nasıl işlediğini tanımlayan, birbirine zıt iki temel "komut seti mimarisi" (Instruction Set Architecture - ISA) tasarım felsefesidir.
CISC (Complex Instruction Set Computer - Karmaşık Komut Setli Bilgisayar): CISC felsefesi, tek bir komutun, birden fazla düşük seviyeli işlemi (bellekten veri yükleme, aritmetik işlem yapma ve sonucu belleğe geri yazma gibi) bir kerede yapabilmesini amaçlar. Amacı: İlk bilgisayarlarda bellek yavaş ve pahalı olduğu için, programların bellekte daha az yer kaplaması hedeflenirdi. Tek bir komutun çok iş yapması, yazılan kodun daha kısa olmasını sağlıyordu. Özellikleri: Geniş ve karmaşık bir komut setine sahiptir. Derleyicilerin işini kolaylaştırmayı hedefler. Günümüzdeki masaüstü ve dizüstü bilgisayarlarda kullanılan "x86" mimarisi (Intel ve AMD), CISC'in en bilinen örneğidir.
RISC (Reduced Instruction Set Computer - İndirgenmiş Komut Setli Bilgisayar): RISC felsefesi ise, tam tersine, her komutun sadece tek bir, çok basit bir işi yapması gerektiğini savunur. Karmaşık işlemler, bu basit komutların bir araya getirilmesiyle gerçekleştirilir. Amacı: Komut setini basit tutarak, işlemcinin donanım tasarımını basitleştirmek, komutların daha hızlı (genellikle tek bir saat döngüsünde) işlenmesini sağlamak ve güç tüketimini azaltmaktır. Özellikleri: Küçük, basit ve sabit uzunlukta bir komut setine sahiptir. Derleyicilere daha fazla iş yükler. Akıllı telefonlarda ve mobil cihazlarda kullanılan "ARM" mimarisi, RISC'in en başarılı örneğidir.
Modern Durum: Günümüzde bu iki felsefe arasındaki çizgiler biraz bulanıklaşmıştır. Modern CISC işlemcileri (Intel/AMD), gelen komutları arka planda daha basit, RISC benzeri mikro-operasyonlara bölerek çalışır. Öte yandan, RISC işlemcileri de giderek daha karmaşık komutlar eklemektedir. Ancak temel tasarım felsefelerindeki farklar hala geçerliliğini korumaktadır.