Sirkadiyen Ritim (Biyolojik Saat) Nedir?

Sirkadiyen ritim, yaklaşık 24 saatlik bir döngüyü takip eden ve bir canlının uyku-uyanıklık döngüsü, hormon salınımı, vücut sıcaklığı ve metabolizma gibi birçok fizyolojik ve davranışsal sürecini düzenleyen içsel bir biyolojik saattir.

Bu iç saat, beynin hipotalamus bölgesinde bulunan "suprakiazmatik nükleus" (SCN) adı verilen bir grup sinir hücresi tarafından kontrol edilir. SCN, dış dünyadaki en önemli zaman ipucu olan ışıktan etkilenir. Gözlerimizdeki özel fotoreseptörler, ışığı algıladığında SCN'ye sinyal gönderir. SCN, bu bilgiye dayanarak vücudun geri kalanına talimatlar verir. Örneğin, hava karardığında SCN, epifiz bezine uyku hormonu olan "melatonin" salgılaması için sinyal gönderir ve bu da uykumuzu getirir. Sabah ışığıyla birlikte melatonin salgısı durdurulur ve vücut uyanır. Bu ritmin bozulması (jet lag veya vardiyalı çalışma gibi) sağlık sorunlarına yol açabilir.

Kelimeler: sirkadiyen ritim, biyolojik saat, uyku, melatonin, hipotalamus, kronobiyoloji, fizyoloji

İlgini Çekebilir

Tuz, Buzun Erimesini Nasıl Hızlandırır?

Tuzun, buzlu yollara veya dondurma yapımında kullanılan buzun üzerine serpildiğinde, buzu eritmesi veya daha doğrusu erime sürecini hızlandırması, "do

Görüntüle
"Hayvan Hakları" ve "Hayvan Refahı" Kavramları Arasındaki Fark Nedir?

Hayvan hakları ve hayvan refahı, hayvanlara nasıl muamele edilmesi gerektiği konusunda iki farklı felsefi yaklaşımı temsil eder ve sıkça birbirine kar

Görüntüle
Kelebekler ne kadar yaşar?

Kelebeklerin ömrü türüne göre değişmekle birlikte genellikle birkaç gün ile birkaç hafta arasında değişir.Bazı türler yalnızca çiftleşmek için yaşarke

Görüntüle
Helyum Gazı Sesi Neden İncelir?

Bir balondan helyum gazı çekip konuştuğumuzda sesimizin komik bir şekilde incelmesi, ses tellerimizin daha hızlı titreşmesinden değil, sesin havadaki

Görüntüle
Yazılım geliştirmede Agile metodolojisi nedir?

Agile, esnek ve iteratif yazılım geliştirme sürecidir.Müşteri geri bildirimiyle sürekli iyileştirmeyi hedefler.

Görüntüle
"Kayıplı" ve "Kayıpsız" Sıkıştırma (Lossy vs Lossless) Arasındaki Fark Nedir?

Kayıplı ve kayıpsız sıkıştırma, dijital dosya boyutlarını küçültmek için kullanılan iki temel veri sıkıştırma yöntemidir. Aralarındaki temel fark, sık

Görüntüle
Bilgisayar Biliminde "Sıralama Algoritmaları" (Örn: Baloncuk Sıralaması) Nedir?

Sıralama algoritmaları, bir dizi veya listedeki öğeleri (sayılar, isimler vb.) belirli bir sıraya (genellikle artan veya azalan) göre düzenlemek için

Görüntüle
Muzlar Neden Hafif Derecede Radyoaktiftir?

Evet, bu popüler bilgi doğrudur. Muzlar, içerdikleri doğal bir potasyum izotopu nedeniyle çok hafif düzeyde radyoaktiftir. Ancak bu durum, insan sağlı

Görüntüle
Gece Gökyüzü Neden Karanlıktır? (Olbers Paradoksu)

Eğer evren sonsuz büyüklükte, sonsuz yaşta ve tekdüze bir şekilde yıldızlarla dolu olsaydı, gökyüzündeki her bir bakış doğrultusunun eninde sonunda bi

Görüntüle
İsviçre Çikolatası Neden Ünlüdür?

İsviçre çikolatası, dünya çapında yüksek kalite, pürüzsüz doku ve kremalı lezzet ile eş anlamlı hale gelmiştir. Bu ünün arkasında, 19. yüzyılda İsviçr

Görüntüle