Sütün Pastörizasyonu Nedir ve Nasıl Yapılır?

Pastörizasyon, adını Fransız bilim insanı Louis Pasteur'den alan, bir gıda maddesini (genellikle süt gibi sıvıları) belirli bir sıcaklığa kadar ısıtıp ardından hızla soğutarak içindeki zararlı mikroorganizmaları (bakteri, virüs, maya gibi) yok etme işlemidir. Bu işlemin amacı, gıdayı sterilize etmek değil, hastalık yapıcı patojenlerin sayısını güvenli bir seviyeye indirmek ve gıdanın raf ömrünü uzatmaktır.

Süt pastörizasyonunun en yaygın yöntemi, Yüksek Sıcaklıkta Kısa Süre (HTST) metodudur. Bu yöntemde süt, yaklaşık 72 °C'ye kadar ısıtılır ve bu sıcaklıkta en az 15 saniye tutulur. Ardından, kalan bakterilerin üremesini önlemek için hızla 4 °C'nin altına soğutulur. Bir diğer yöntem olan Ultra Yüksek Sıcaklık (UHT) işleminde ise süt, 135 °C'nin üzerindeki bir sıcaklığa sadece birkaç saniyeliğine ısıtılır. Bu, sütteki tüm mikroorganizmaları öldürerek sütün aylarca oda sıcaklığında saklanabilmesini sağlar. Pastörizasyon, tüberküloz ve bruselloz gibi sütten bulaşabilen tehlikeli hastalıkların önlenmesinde halk sağlığı açısından bir devrim yaratmıştır.

Kelimeler: pastörizasyon, süt, louis pasteur, gıda güvenliği, gıda teknolojisi