Bir Topaç (veya Fırıldak) Neden Devrilmeden Dik Durur?
Hızla dönen bir topacın veya fırıldağın devrilmeden dik durabilmesi, "jiroskopik etki" veya "açısal momentumun korunumu" adı verilen temel bir fizik prensibine dayanır. Bir nesne dönmeye başladığında, bir "açısal momentuma" sahip olur. Bu momentum, nesnenin dönüş eksenini ve hızını koruma eğilimindedir.
Topaç hızla dönerken, bu açısal momentum onu dik tutan bir stabilite yaratır. Yerçekimi gibi dış kuvvetler topacı devirmeye çalıştığında, açısal momentumun korunumu ilkesi nedeniyle topaç devrilmek yerine, dönüş ekseninin etrafında yavaşça "yalpalar" (presesyon yapar). Dönme hızı ne kadar yüksekse, açısal momentum o kadar büyük olur ve topaç o kadar stabil durur. Dönme hızı yavaşladığında ise açısal momentum azalır, stabilite kaybolur ve topaç sonunda yerçekimine yenik düşerek devrilir.
Kelimeler: topaç, fırıldak, jiroskopik etki, açısal momentum, fizik, nasıl çalışır
İlgini Çekebilir
Gelgit (Medcezir) Olayı Nasıl Gerçekleşir?
Gelgit olayı, temel olarak Ay'ın ve daha az bir ölçüde Güneş'in Dünya üzerindeki kütleçekim kuvveti tarafından yaratılır. Ay, Dünya'ya en yakın gök ci
GörüntüleGüneş Tutulması Tam Olarak Nasıl Gerçekleşir?
Güneş tutulması, Ay'ın kendi yörünge hareketi sırasında Dünya ile Güneş'in tam arasına girmesiyle meydana gelen bir gök olayıdır. Bu kusursuz hizalanm
GörüntüleCopa Libertadores Nedir?
Copa Libertadores de América (Libertadores Kupası), Güney Amerika Futbol Konfederasyonu (CONMEBOL) tarafından her yıl düzenlenen, Güney Amerika'nın en
GörüntüleNeden Bazen Bayılırız (Senkop)?
Bayılma veya tıptaki adıyla "senkop", beyne giden kan akışının geçici olarak azalması sonucu meydana gelen ani ve kısa süreli bir bilinç kaybıdır. Bu
GörüntüleDeniz Kabukları Neden Farklı Şekil ve Renklerdedir?
Deniz kabuklarının inanılmaz çeşitlilikteki şekil, boyut ve renkleri, onları oluşturan yumuşakçaların (salyangozlar, midyeler, istiridyeler gibi) gene
GörüntüleOtomobillerde "Aerodinami" Neden Önemlidir?
Aerodinami, havanın, hareket eden nesneler (otomobiller gibi) etrafındaki akışını ve bu etkileşimin yarattığı kuvvetleri inceleyen bir bilim dalıdır.
Görüntüle"Foto Finiş" Nedir?
Foto finiş (Photo finish), bir yarışta, iki veya daha fazla yarışmacının bitiş çizgisine gözle ayırt edilemeyecek kadar yakın bir şekilde aynı anda ul
GörüntüleHubble Uzay Teleskobu Nedir?
Hubble Uzay Teleskobu, 1990 yılında Uzay Mekiği Discovery tarafından Dünya'nın alçak yörüngesine yerleştirilen, büyük ve çok yönlü bir uzay teleskobud
GörüntüleLazer Yazıcılar Görüntüyü Kağıda Nasıl Aktarır?
Lazer yazıcılar, bir fotokopi makinesine benzer şekilde, "statik elektrik" ve "toner" adı verilen ince bir toz kullanarak, dijital bir görüntüyü veya
GörüntüleYıldırımlar (Şimşekler) Neden Zikzak Çizer?
Bir şimşeğin o karakteristik zikzaklı veya dallanmış yolunu izlemesinin nedeni, havanın aslında iyi bir elektrik iletkeni olmamasıdır. Şimşek, bir fır
Görüntüle