Kediler Neden Dört Ayak Üstüne Düşer?
Kedilerin, yüksekten düştüklerinde havada dönerek patilerinin üzerine inme yeteneği, "doğrulma refleksi" (righting reflex) olarak bilinen, olağanüstü bir doğuştan gelen beceridir. Bu refleks, kedilerin omurga yapısı ve denge sistemi sayesinde mümkün olur.
Denge Sistemi: Vestibüler Aparat: Bu refleksin temelinde, kedinin iç kulağında bulunan "vestibüler aparat" yatar. Bu sistem, vücudun uzaydaki konumunu ve yönünü algılayan bir tür jiroskop gibi çalışır. Bir kedi düşmeye başladığında, bu sistem hangi tarafın yukarı, hangi tarafın aşağı olduğunu anında tespit eder ve beyne sinyal gönderir.
Esnek Omurga ve Vücut Hareketi: Sinyali alan beyin, bir dizi hızlı ve sıralı kas hareketini tetikler. 1. Kedi, önce başını doğru pozisyona (yere paralel) getirir. 2. Ardından, son derece esnek olan omurgasını kullanarak, vücudunun ön kısmını başıyla aynı yöne döndürür. Kedilerin köprücük kemiği olmadığı için, omuzları çok daha bağımsız hareket edebilir. 3. Vücudun ön kısmı döndükten sonra, arka kısmı da onu takip ederek aynı hizaya gelir. 4. Son olarak, kedi bacaklarını aşağı doğru uzatır, sırtını bir paraşüt gibi kavislendirerek hava direncini artırır ve düşüşü yavaşlatır. Patilerindeki yastıkçıklar da darbenin şokunu emmeye yardımcı olur.
Her Zaman İşe Yaramaz: Bu refleks inanılmaz olsa da, her zaman mükemmel bir inişi garanti etmez. Refleksin çalışabilmesi için, kedinin havada dönmek için yeterli zamana ve yüksekliğe sahip olması gerekir. Çok kısa mesafelerden (örneğin 1-2 metreden) düşerken, vücutlarını tamamen döndürecek zamanları olmayabilir. Aynı şekilde, çok aşırı yüksekten düştüklerinde ise, "terminal hıza" ulaştıktan sonra bacaklarını gevşetebilir ve darbe ölümcül olabilir.