Neden Bazı Giysiler (Yün Gibi) Yıkandığında Çeker?

Yün gibi doğal hayvan liflerinden yapılmış giysilerin yıkandığında çekmesi (küçülmesi), liflerin karmaşık yapısı ve su ile ısıya verdiği tepkiden kaynaklanır. Yün lifleri, mikroskop altında bakıldığında, balık pulları gibi üst üste binmiş küçük "pullarla" (kütikül) kaplıdır.

Yünlü bir giysi sıcak suyla yıkandığında ve özellikle de mekanik bir hareketle (çamaşır makinesinin dönmesi gibi) çalkalandığında, bu pullar açılır ve birbirine daha sıkı bir şekilde takılır. Islak yün lifleri ayrıca şişer ve daha esnek hale gelir. Kuruma sırasında ise lifler büzüşür ve bu birbirine geçmiş pullar nedeniyle orijinal konumlarına tam olarak dönemezler. Bu durum, liflerin birbirine daha da yaklaşmasına, kumaşın genel yapısının sıkılaşmasına ve sonuç olarak giysinin çekmesine veya keçeleşmesine neden olur. Soğuk suyla ve nazik bir programda yıkamak, bu çekmeyi en aza indirmeye yardımcı olabilir.

Kelimeler: yün çekmesi, keçeleşme, tekstil, yıkama, giysi bakımı, lif yapısı

İlgini Çekebilir

Kiraz çekirdeği neden zehirlidir?

Kiraz çekirdeği, vücutta siyanüre dönüşebilecek siyanür türevleri içerir.Az miktarda zararsız olsa da büyük miktarda tüketilmesi tehlikelidir.

Görüntüle
Bir Pusula Nasıl Her Zaman Kuzeyi Gösterir?

Bir pusulanın her zaman manyetik kuzeyi göstermesi, Dünya'nın kendisinin dev bir mıknatıs gibi davranması ve pusula iğnesinin bu manyetik alana tepki

Görüntüle
Bir Köprünün Kemer Şekli Neden Bu Kadar Güçlüdür?

Kemer şeklinin köprüler ve binalar gibi yapılarda bu kadar yaygın kullanılmasının nedeni, yükleri son derece verimli bir şekilde dağıtma yeteneğidir.

Görüntüle
"Dvorak" Klavye Dizilimi Nedir?

Dvorak Basitleştirilmiş Klavye (Dvorak Simplified Keyboard), 1930'larda August Dvorak ve William Dealey tarafından, standart QWERTY dizilimine bir alt

Görüntüle
Bir 'Işık Yılı' Zaman Mı, Yoksa Mesafe Birimi Midir?

Bu, sıkça karıştırılan bir kavramdır, ancak cevap nettir: Işık yılı, bir zaman birimi değil, bir **mesafe** birimidir. Gökbilimciler, evrendeki devasa

Görüntüle
Fermuar Nasıl Çalışır?

Fermuarın dâhiyane tasarımı, basit ama etkili bir mekanik prensibe dayanır. Bir fermuar, "dişler" adı verilen ve birbirine kenetlenebilen onlarca küçü

Görüntüle
Kuantum kriptografi nedir?

Kuantum kriptografi, kuantum mekaniği prensiplerini kullanarak iletişimin güvenliğini sağlar.Verilerin üçüncü taraflarca okunmasını engeller.

Görüntüle
Buzdolapları ve Klimalar Nasıl Soğutur?

Buzdolapları ve klimalar, aslında ısı üretmez veya yok etmezler; bunun yerine ısıyı bir yerden başka bir yere transfer ederek soğutma sağlarlar. Bu sü

Görüntüle
Felsefede "Solipsizm" Fikri Nedir?

Solipsizm (Latince "solus ipse" - "yalnızca kendi"), var olduğu kesin olarak bilinebilen tek şeyin kişinin kendi zihni olduğunu öne süren radikal bir

Görüntüle
Osmoz (Ozmos) Olayı Nedir?

Osmoz, su moleküllerinin, yarı geçirgen bir zar (membran) aracılığıyla, suyun çok yoğun olduğu (düşük çözünen madde konsantrasyonlu) bir ortamdan, suy

Görüntüle