Otopilot Sistemi Nedir?
Otopilot, bir uçağın (veya gemi, araba gibi diğer araçların), bir insan pilotun sürekli manuel kontrolü olmadan, önceden belirlenmiş bir rotada ve yükseklikte seyahat etmesini sağlayan bir aviyonik sistemidir. Pilotun iş yükünü azaltmak ve uçuş verimliliğini artırmak için tasarlanmıştır.
Temel Fonksiyonları: Modern bir otopilot sistemi, uçağın üç eksendeki hareketini de kontrol edebilir. 1. Rota Takibi: Uçağın belirli bir yönde (heading) veya önceden programlanmış bir uçuş planını (navigasyon rotasını) takip etmesini sağlar. 2. Yükseklik Kontrolü: Uçağın belirli bir irtifada sabit kalmasını, belirli bir hızla tırmanmasını veya alçalmasını sağlar. 3. Hız Kontrolü (Autothrottle): Motorların gücünü otomatik olarak ayarlayarak, uçağın belirli bir hızda uçmasını sağlar.
Nasıl Çalışır?: Otopilot, bir "uçuş yönetim bilgisayarı" (Flight Management Computer - FMC) tarafından yönetilir. Pilot, istediği yön, yükseklik ve hız gibi komutları bu bilgisayara girer. Sistem, uçağın o anki durumu hakkında, jiroskoplar, ivmeölçerler, altimetreler ve GPS gibi çeşitli sensörlerden sürekli olarak veri alır. Bilgisayar, pilotun girdiği komutlar ile uçağın gerçek durumu arasındaki farkı analiz eder ve uçağı istenen rotada tutmak için, uçağın kontrol yüzeylerine (kanatçıklar, dümenler) ve motorlara küçük, hassas düzeltme komutları gönderir.
Pilotun Rolü: Otopilot, pilotun yerine geçmez. Pilotlar, otopilotu bir "asistan" olarak kullanır. Uçuşun en yorucu ve monoton olan seyir (cruise) kısmında genellikle otopilot devrededir. Ancak, kalkış, iniş, türbülanslı hava veya acil durumlar gibi kritik anlarda, kontrol her zaman pilotlardadır. Pilotlar, otopilot devredeyken bile sistemleri sürekli olarak izler ve yönetirler.