"Kambriyen Patlaması" Nedir?

Kambriyen Patlaması, jeolojik zaman cetvelinde yaklaşık 541 milyon yıl önce başlayan ve görece kısa bir süre (yaklaşık 10-25 milyon yıl) içinde, hayvan yaşamının büyük bir çeşitlilik ve karmaşıklık kazandığı olağanüstü bir evrimsel olaydır. Bu dönemde, günümüzdeki hemen hemen tüm ana hayvan filumlarının (vücut planlarının) ataları aniden ortaya çıkmıştır.

Kambriyen öncesi dönemde yaşam, büyük ölçüde tek hücreli veya basit çok hücreli organizmalardan oluşuyordu. Ancak Kambriyen Patlaması ile birlikte, sert kabuklar, dış iskeletler, bacaklar, gözler ve belirgin baş-kuyruk yapılarına sahip canlılar fosil kayıtlarında aniden belirginleşir. Bu hızlı çeşitlenmenin kesin nedeni hala tartışmalıdır, ancak atmosferdeki oksijen seviyesinin artması, avcı-av ilişkilerinin evrimi tetiklemesi, "Hox genleri" gibi genetik araç setinin gelişmesi ve okyanus kimyasındaki değişiklikler gibi birçok faktörün bir araya gelmesinin bu evrimsel patlamaya yol açtığı düşünülmektedir.

Kelimeler: kambriyen patlaması, evrim, paleontoloji, fosil, jeoloji, yaşamın tarihi, filum