Tat ve Koku Duyuları Birbiriyle Nasıl Bir İlişki İçindedir?
Tat ve koku duyuları, kimyasal duyu sisteminin birer parçasıdır ve beynimizde lezzet algısını oluşturmak için birlikte çalışırlar. Dilimizdeki tat tomurcukları; tatlı, tuzlu, ekşi, acı ve umami (glutamat tadı) olmak üzere sadece beş temel tadı algılayabilir. Bir yemeğin "lezzeti" olarak tanımladığımız şeyin aslında %80'e yakını kokusundan gelir.
Bir yiyeceği çiğnediğimizde, "uçucu organik bileşikler" adı verilen koku molekülleri açığa çıkar. Bu moleküller, ağzımızın arkasından geniz boşluğuna, oradan da burnun üst kısmında bulunan "koku epiteli"ne ulaşır. Bu bölgedeki milyonlarca koku reseptörü bu molekülleri algılar ve beyne sinyaller gönderir. Beyin, dilden gelen beş temel tat sinyali ile burundan gelen binlerce farklı koku sinyalini birleştirerek o yemeğe özgü karmaşık lezzet profilini oluşturur. Nezle olduğumuzda yiyeceklerin tatsız gelmesinin sebebi de budur; burnumuz tıkalı olduğu için koku molekülleri reseptörlere ulaşamaz ve beyin sadece dilden gelen sınırlı tat bilgisini alır.