Tırnaklarımız Neden ve Nasıl Uzar?
El ve ayak tırnaklarımız, derimizin bir uzantısı olan ve "keratin" adı verilen sert bir proteinden oluşan yapılardır. Tırnakların uzaması, tırnak yata
GörüntüleKarıncalar Kendi Ağırlıklarının Kat Kat Fazlasını Nasıl Taşıyabilir?
Karıncaların kendi vücut ağırlıklarının 50 katına kadar yük taşıyabilmesi, onların küçük boyutları ve fizyolojik yapılarıyla ilgilidir. Bir canlının g
GörüntüleSirke Nasıl Yapılır?
Sirke yapımı, iki aşamalı bir fermantasyon süreciyle gerçekleşir. İlk aşama, "alkolik fermantasyon"dur. Bu aşamada, meyve suyu (üzüm, elma gibi) veya
GörüntüleBir Mikroskop Nasıl Bu Kadar Küçük Şeyleri Büyütebilir?
Bir optik mikroskop, çok küçük nesneleri büyüterek görünür hale getirmek için birden fazla merceğin bir arada kullanılması prensibiyle çalışır. Temel
GörüntüleNeden Heyecanlanınca veya Stres Altında Karnımızda 'Kelebekler Uçuşur'?
Karnımızda "kelebekler uçuşması" hissi, aslında vücudumuzun "savaş ya da kaç" tepkisinin bir parçasıdır. Heyecan, stres veya korku gibi güçlü bir duyg
GörüntüleYıldırımlar (Şimşekler) Neden Zikzak Çizer?
Bir şimşeğin o karakteristik zikzaklı veya dallanmış yolunu izlemesinin nedeni, havanın aslında iyi bir elektrik iletkeni olmamasıdır. Şimşek, bir fır
GörüntüleBir Televizyon Uzaktan Kumandası Nasıl Çalışır?
Çoğu televizyon uzaktan kumandası, komutları televizyona iletmek için "kızılötesi (infrared) ışık" kullanır. Kumandanın ön ucunda, insan gözünün görem
GörüntüleZeytinler Neden Farklı Renklerdedir (Yeşil, Siyah)?
Yeşil ve siyah zeytinler, aslında farklı zeytin çeşitleri değil, aynı zeytinin farklı olgunluk aşamalarıdır. Zeytinler, ağaçta ilk oluştuklarında yeşi
GörüntüleÇimenler Kesildikten Sonra Neden Büyümeye Devam Eder?
Çimenlerin biçildikten sonra tekrar tekrar büyüyebilmesi, onların büyüme noktalarının konumundan kaynaklanır. Çoğu bitkide, büyüme noktaları (meristem
GörüntüleNeden Rüzgarlı Havada Daha Çok Üşürüz? (Hissedilen Sıcaklık)
Rüzgarlı bir günde hava sıcaklığı aynı kalsa bile daha fazla üşümemizin nedeni, "rüzgarın soğutma etkisi" veya "hissedilen sıcaklık"tır. Vücudumuz sür
GörüntüleSaçlarımız ve Tırnaklarımız Öldükten Sonra Uzamaya Devam Eder Mi?
Hayır, bu yaygın bir inanış olmasına rağmen doğru değildir. Saç ve tırnakların uzaması, hücre bölünmesi gerektiren aktif biyolojik bir süreçtir. Yeni
GörüntüleMercanlar Bitki Midir, Hayvan Mı, Yoksa Kaya Mı?
Mercanlar, genellikle kaya benzeri yapılar oluştursalar da aslında "polip" adı verilen minik, koloni halinde yaşayan deniz hayvanlarıdır. Her bir merc
GörüntüleBalonlu Sakız Neden Daha Büyük Balonlar Yapmamızı Sağlar?
Balonlu sakızın (bubble gum) normal sakızlara göre daha büyük ve daha dayanıklı balonlar yapabilmesi, temel olarak içeriğindeki "sakız bazı"nın (gum b
GörüntüleStreç Film Yiyeceklere ve Yüzeylere Nasıl Yapışır?
Streç filmin (plastik sargı) yapışkanlık özelliği, özel bir yapıştırıcıdan değil, malzemenin kendi fiziksel ve kimyasal özelliklerinden gelir. Çoğu st
GörüntüleNeden Esnerken Gözlerimiz Yaşarır?
Esneme sırasında gözlerin yaşarması oldukça yaygın bir durumdur ve genellikle yüz kaslarının hareketiyle ilgilidir. Esneme, ağzın genişçe açıldığı ve
GörüntüleDenizanasının Dokunaçları Neden Yakar?
Denizanasının dokunaçlarının "yakması" veya sokması, aslında kendini savunma ve avlanma mekanizmasının bir parçasıdır. Denizanasının dokunaçları, "kni
GörüntüleBir Gitar Teli Nasıl Ses Çıkarır?
Bir gitar telinin ses çıkarması, "titreşim" ve "rezonans" prensiplerine dayanır. Gitar teline vurduğumuzda veya çektiğimizde, tel hızla ileri geri sal
GörüntüleBalıklar Neden 'Balıksı' Kokar?
Taze yakalanmış bir balık aslında pek kokmaz veya hafif, temiz bir deniz kokusuna sahiptir. O karakteristik "balıksı" koku, balık öldükten sonra başla
GörüntüleKaktüsler Susuzluğa Nasıl Dayanır?
Kaktüsler, dünyanın en kurak ortamlarında hayatta kalabilmek için bir dizi etkileyici adaptasyon geliştirmiştir. En belirgin adaptasyonlarından biri,
GörüntüleNeden Bazen Bir Şeyin Olacağını 'İçimize Doğar' Gibi Hissederiz? (Sezgi)
Sezgi veya "içine doğma" hissi, bilinçli bir mantıksal akıl yürütme olmadan, aniden ortaya çıkan bir anlayış, bilgi veya önsezi olarak tanımlanabilir.
GörüntüleDildeki Tat Haritası Efsanesi Neden Yanlıştır?
Uzun yıllar boyunca okullarda öğretilen ve ders kitaplarında yer alan "tat haritası" efsanesi, dilin farklı bölgelerinin farklı temel tatlara (tatlı,
GörüntüleKuşlar Neden V Şeklinde Uçar?
Göçmen kuşların veya büyük su kuşlarının (kaz, pelikan gibi) V şeklinde veya sıralı bir formasyonda uçması, enerji tasarrufu sağlamak için geliştirdik
GörüntüleTereyağı Nasıl Yapılır?
Tereyağı, sütün veya daha yaygın olarak sütün kremasının (kaymak) çalkalanması (yayıkta dövülmesi) yoluyla elde edilen bir süt ürünüdür. Krema, sütün
GörüntüleBir Kapı Zili (Elektrikli) Nasıl Çalışır?
Geleneksel bir elektrikli kapı zilinin çalışma mekanizması, "elektromıknatıs" prensibine dayanır. Zil düğmesine basıldığında, bir elektrik devresi tam
GörüntüleNeden Bazı İnsanların 'Doğum Lekesi' Olur?
Doğum lekeleri, cildin normal renginden farklı renkte ve genellikle doğumda mevcut olan veya doğumdan kısa bir süre sonra ortaya çıkan iyi huylu (zara
GörüntüleDolu Nasıl Oluşur?
Dolu, fırtına bulutlarının (kümülonimbus) içinde oluşan katı bir yağış türüdür. Oluşumu, bulutun içindeki güçlü yukarı doğru hava akımlarına (updraft)
GörüntüleBir Şemsiye Nasıl Açılır ve Kapanır?
Bir şemsiyenin açılıp kapanma mekanizması, basit ama akıllıca bir kaldıraç ve menteşe sistemine dayanır. Şemsiyenin ana direğine (sap) bağlı, "kaburga
GörüntüleYumurtanın Sarısı ve Beyazı Arasındaki Fark Nedir?
Yumurtanın sarısı (vitellus) ve beyazı (albumen), civcivin gelişimi için farklı işlevlere sahip, besin değeri açısından da farklı iki ana bölümüdür. Y
GörüntüleSarmaşıklar Duvarlara veya Ağaçlara Nasıl Tırmanır?
Sarmaşıkların duvarlara, ağaçlara veya diğer destekleyici yapılara tırmanma yeteneği, türlerine göre değişiklik gösteren birkaç farklı özel adaptasyon
GörüntüleNeden Bazı Filmleri veya Şarkıları Tekrar Tekrar İzler/Dinleriz?
Bir filmi veya şarkıyı defalarca deneyimleme isteğimizin altında birkaç psikolojik neden yatar. Birincisi, "aşinalık ve rahatlık" arayışıdır. Bildiğim
GörüntüleGıdıklanma Hissi Nedir ve Neden Bazı İnsanlar Daha Çok Gıdıklanır?
Gıdıklanma, derideki belirli sinir uçlarının uyarılmasıyla tetiklenen karmaşık bir duyusal ve duygusal tepkidir. İki tür gıdıklanma vardır: "knismesis
GörüntüleBir Salyangozun İzi Neden Sümüksüdür?
Salyangozların arkalarında bıraktıkları o parlak, sümüksü iz, aslında "mukus" adı verilen özel bir salgıdır. Bu mukus, salyangozun vücudunun alt kısmı
GörüntüleEkmek Kızartıldığında Neden Rengi Değişir ve Daha Lezzetli Olur? (Maillard Reaksiyonu)
Ekmeğin kızartılması (tost yapılması) sırasında yaşanan renk değişimi ve lezzet artışı, "Maillard reaksiyonu" adı verilen karmaşık bir dizi kimyasal r
GörüntüleBir Tuvalet Sifonu Nasıl Çalışır?
Bir tuvalet sifonunun çalışma prensibi, "sifon etkisi" adı verilen basit bir fizik kuralına ve suyun yerçekimiyle hareketine dayanır. Sifon çekildiğin
GörüntüleNeden Bazen Dilimiz Uyuşur?
Dilin uyuşması, genellikle dilin sinirlerine giden kan akışının geçici olarak azalması veya sinirlerin doğrudan baskı altında kalması sonucu ortaya çı
GörüntüleDeniz Neden Mavi Görünür?
Denizin mavi görünmesinin temel nedeni, suyun güneş ışığını emme ve saçma biçimiyle ilgilidir. Güneş ışığı, aslında gökkuşağının tüm renklerini (kırmı
GörüntüleBir Çakmak (Gazlı) Nasıl Ateş Çıkarır?
Gazlı bir çakmağın ateş çıkarması, iki temel bileşenin bir araya gelmesiyle mümkündür: bir yakıt kaynağı ve bir kıvılcım mekanizması. Yakıt kaynağı, ç
GörüntülePirinç Pişince Neden Şişer?
Pirincin pişerken şişmesinin ve yumuşamasının nedeni, yapısındaki nişasta moleküllerinin suyla etkileşime girmesidir. Kuru pirinç taneleri, büyük ölçü
GörüntüleAyçiçekleri Neden Güneş'i Takip Eder? (Heliotropizm)
Genç ayçiçeklerinin gün boyunca Güneş'i takip etme hareketi, "heliotropizm" olarak bilinir ve bitkinin büyüme ve gelişimi için önemli bir adaptasyondu
GörüntüleNeden Rüyada Koşmakta Zorlanırız veya Yavaş Koşarız?
Rüyada koşmaya çalışırken yavaş hareket ettiğimizi veya bir türlü hızlanamadığımızı hissetmek, oldukça yaygın bir rüya deneyimidir. Bu durumun temel n
GörüntüleNeden Bazı İnsanların 'Kepçe Kulağı' Olur?
Halk arasında "kepçe kulak" olarak bilinen durum, tıpta "prominent ear" (belirgin kulak) olarak adlandırılır ve kulak kepçesinin başa normalden daha u
GörüntüleYusufçuklar (Helikopter Böceği) Nasıl Havada Asılı Kalabilir?
Yusufçukların (helikopter böceği olarak da bilinir) havada asılı kalma, ani yön değiştirme ve hatta geriye doğru uçma gibi inanılmaz manevra kabiliyet
GörüntüleBalık Krakerindeki O Küçük Delik Ne İşe Yarar?
Peynirli veya tuzlu balık krakerlerinin (veya diğer birçok kraker türünün) üzerindeki o küçük deliklerin aslında çok önemli bir işlevi vardır. Bu deli
GörüntüleBir Dikiş İğnesinin Ucu Neden Sivridir?
Bir dikiş iğnesinin ucunun sivri olmasının temel nedeni, kumaşın lifleri arasından kolayca geçebilmesi ve minimum hasarla bir delik açabilmesidir. Bu,
GörüntüleNeden Bazen Aniden Ayağa Kalkınca 'Gözümüz Kararır'?
Aniden ayağa kalktığımızda yaşanan kısa süreli baş dönmesi ve göz kararması, "ortostatik hipotansiyon" veya "postüral hipotansiyon" olarak bilinen yay
GörüntüleToprak Solucanları Yağmur Yağınca Neden Yüzeye Çıkar?
Toprak solucanlarının yağmur yağdıktan sonra yeryüzüne çıkmasının birkaç temel nedeni vardır. En yaygın kabul gören teori, solucanların boğulma tehlik
GörüntüleBir Makas Nasıl Keser?
Bir makasın kesme işlemi, iki adet "kama"nın (keskinleştirilmiş kenarlar) bir menteşe etrafında birleşerek "kesme gerilimi" (shear stress) oluşturması
GörüntüleNeden Bazı Elmalar Kesilince Hemen Kararır?
Elmanın kesildikten sonra kararması, "enzimatik esmerleşme" adı verilen kimyasal bir reaksiyonun sonucudur. Elma hücrelerinin içinde, "polifenol oksid
GörüntüleAğaç Kökleri Neden Toprağın Derinliklerine Doğru Büyür? (Gravitropizm)
Ağaç köklerinin yerçekimine doğru, yani toprağın derinliklerine doğru büyüme eğilimi, "gravitropizm" (veya geotropizm) olarak bilinen bir bitki tepkis
GörüntüleNeden Bazen Bir Koku Bize Aniden Eski Bir Anıyı Hatırlatır?
Koku duyusu ile hafıza ve duygular arasındaki bu güçlü bağlantı, beynimizin anatomik yapısıyla ilgilidir. Koku alma sistemi, diğer duyu sistemlerinden
Görüntüle